Categorie: Nijs

Wy hawwe yn Fryslân in hiel rike tradysje oan teater yn ús eigen lytse taal. Frysktalich toaniel en de Fryske skriuwerij hawwe fansels in soad mei-inoar te krijen. Dochs binne de kontakten tusken teater en literatuer yn Fryslân eins behoarlik ynsidinteel: je hawwe skriuwers dy’t boeken meitsje, en je hawwe toanielskriuwers dy’t teksten leverje (of oersette) om foarstellings mei te meitsjen. Soe it net goed wêze om de rûnten fan toaniel oan de iene kant en poëzij en proaza oan de oare kant tichter mei-inoar yn kontakt te bringen?

Om dy reden wol it Skriuwersboun yn de temagearkomste fan 19 april oan dy ferbining tusken Frysk toaniel en Fryske literatuer wije. De sprekkers Anja Steegstra en Tjerk Kooistra binne frege om de jûn yn te lieden fanwegen harren ekspertize op it mêd fan toaniel.

Anja Steegstra hat yn 2014 ‘Skriuwbedriuw’ oprjochte. Se skriuwt yn opdracht nij, oarspronklik toaniel en set stikken oer yn it Frysk. Fierders is se regisseur en skriuwt eigen stikken dêr’t se ek in rol yn spilet. “Ik doch alles op gefoel en brûk dêrby myn jierrenlange ûnderfining as spiler.
Tjerk Kooistra is regisseur en toanielskriuwer. Sûnt 2007 regisearret er er it iepenloftspul yn Jorwert. Ferline jier hawwe se wer in Gouden Gurbe wûn as publykspriis. Tjerk is yn alles wat er docht in autodidakt, sa seit er sels. Hy hat him alles sels oanleard en stiet sa ek iepen foar wat oaren him fertelle kinne, dêr’t er it ien en oar fan opstekke kin.

Nei harren fyzje op tekst en toaniel kin dêr op reagearre en fierder oer harsensskrabe wurde. Wy hoopje sa op oansetten ta kreativiteit foar mear performance yn de Fryske literatuer (en mear literatuer op it Fryske toaniel).

Wy hoopje jo dêrom te sjen op 19 april yn it nije gebou OBE op de Aldehoustertsjerkhôf. Graach hearre wy fan jo foar 10 april fia as jo derby binne. Jou jo op troch it stjoeren fan in mail nei bestjoer@skriuwersboun.nl

Wêr? OBE (Aldehoustertsjerkhôf), dêrnei Tresoar
Wannear? 19 april 2018
Hoe let? Ynrin om 19:00 oere yn OBE en om 19:30 begjinne wy yn Tresoar

Nei oan lieding fan de Ynternasjonale Memmetaaldei fan de Feriene Naasjes presintearje it Europeesk Buro foar Lytse Talen EBLT en Slieker Film dit jier op snein 25 febrewaris de priiswinnende Roma-film Cigán! út Slowakije. Foar de film Cigán! wurken regisseur Martin Sulik en produsint Rudolf Biermann moannenlang yntinsyf gear mei amateur-akteurs út in Roma-mienskip yn it easten fan Slowakije. De film is, en dat is útsûnderlik, foar in grut part sprutsen yn de Romataal. It resultaat is in tige libbene film, dy’t ynsjoch jout yn it hurde libben yn in earme Roma-mienskip op it plattelân.

Sjoch foar mear ynformaasje op de side fan it EBLT troch hjir te klikken.

Op 16 febrewaris stiet der in nije byienkomst fan ‘e Tinktank plend. Kom mei en tink mei!

Wannear: 16 febrewaris 2018
Tiid: 16:00-17:30 oere
Wêr: Tresoar

Op sneon 3 febrewaris is it gebou fan Tresoar fan 15.00 oant 18.00 iepen foar alle belangstellenden en wurdt de feestlike ôftraap jûn foar in grut oantal aktiviteiten.
Oanmelde is net nedich.

• 15.00 Iepening troch direkteur Bert Looper fan Tresoar en start fan de poëzymasjine troch Eeltsje Hettinga, Machteld van Buren, Sytse Jansma, Hans Wijnbergen, Grytsje Schaaf, Elmar Kuiper, Irem Kaneli en Stijn Smit
• 15.30 en 16.30 Minikolleezjes ‘Quatrebras als Europees tijdschrift’ troch Bert Looper en ‘Visuele poëzie in Europa’ troch Ernst Bruinsma
• 15.30-18.00 trochrinnend Poëzyfantasy foar kreative âlders en bern
• 16.00 Iepening Histoarysk Reisburo troch Grutte Pier
• 16.30 Foardracht gedicht ‘de greate wrakseling’ (1963) fan Hessel Miedema troch Jelle Krol
• 17.00-18.00 trochrinnend Literêre peepshow
• 17.00 en 17.30 Minikolleezje troch gastkurator Frank den Oudsten

Sjoch foar mear ynformaasje op: http://www.tresoar.nl/agenda/pages/open-huis-bij-tresoar.aspx#/?returnTo=/Pages/NieuwsEnAgenda.aspx

It Skriuwersboun is behelle yn it inisjatyf Wat ús Bynt. WÚB is in ynisjatyf om alle Fryske organisaasjes, dy’t kleur jouwe oan it eigene fan Fryslân, mei elkoar te ferbinen. Elts fan al dy organisaasjes jout ommers in eigen sfear oan wat de Fryske identiteit neamd wurdt.

WÚB wol yn krusjale sitewaasjes sprekbuis wêze, ried jaan, bystjoere en bytiden sels gongmakker wurde foar alternativen of oare mooglikheden, wannear’t in ynstânsje yn de knipe driget te kommen. Om earst in sterk fûnemint te krijen sil tiid en enerzjy stutsen wurde moatte yn in op priemmen te setten netwurk. Dêrfoar is 6 maart de ôftraap.

Mochten jo belangstelling hawwe om derhinne, dan kinne jo dat oanjaan by it bestjoer troch in mail te stjoeren nei: bestjoer@skriuwersboun.nl

Dames en hearen, wy fan de sjuery foar Fersier in fers wolle jim ek nochris hertlik wolkom hjitte. Wy, dat binne keunstner en direkteur fan de Frisian Design Factory Albert van der Kooij (sit hjir foaroan), keunstner, dichter en sjonger Elmar Kuiper (dy’t hjir hjoed spitigernôch net by wêze koe) en ik, yllustrator Nina Peckelsen.

Lykas elke sjuery altyd wer seit, sis ik it ek wer: wy krigen de drege kar om út in hiel soad prachtige wurken mar trije winners te kiezen. We krigen der noch krekt gjin spul om. Dochs hawwe wy in lytse seleksje makke, dy’t wy no, mei in koarte útlis, foarlêze sille.

Fersier in fers senior-edysje

1. Ut wille troch Jentsje Fokkes út Koudum
Dit wurk kin omskreaun wurde mei foaral ien wurd: subtyl. Der is keazen foar in sêft stikje út in fers oer in sêft bistke, útfierd op in materiaal dat dêr goed by past: natoerlik en waarm hout. De makker skreau al dat dit hout fan in âlde doar kaam. De tekening is ek subtyl en hast net iens sichtber, krekt as dy lytse moskjes yn de hage. Hiel fyn is de fersregel deromhinne skreaun, wêrtroch dit hiele wurk in lyts keunstwurkje wurdt: mei it materiaal, de subtiliteit en lytse boartlike eleminten (lykas it gebrûk fan de natoerlike knobben yn it hout), is dit mei rjocht de winner.

2. Psalm 90 troch Janke Dykstra fan It Hearrenfean
As earste kinne we foaral oer dit wurk sizze dat it tige orizjineel is, om’t it it platte flak, mar sels ek it romtlike elemint oerstiicht; it is in keunstwurk dat in belibbenis bringt. It gedicht giet oer it alles omfetsjende dat de skriuwer fielt by syn leauwe, en sa’n keunstwurk past dêr dan perfekt by. Mei sfearbylden en muzyk op de eftergrûn is dit hologramkeunstwurk in bysûnder idee, mar neffens de sjuery is der noch genôch romte om dit idee noch folle fierder út te bouwen. Dêrom wolle wy graach dit wurk de twadde priis jaan!

Fersier in fers junior-edysje

1. Paradysfûgel troch Yaling van der Werf, fan it Bogerman yn Wommels
Oer dit wurk wie de sjuery it daalks iens: dit is de winner! Yn dizze yllustraasje is mar ien fersregel útskreaun, mar yn de tekening sitte eleminten út it hiele gedicht. De komposysje is prachtich, en der is goed neitocht oer it gebrûk fan kleur. De felle kleuren op de foargrûn, mei as kontrast de sombere kleuren op de eftergrûn. It hiele flak is brûkt, en ek de typografy is prima yn oarder.

2. Proefrit troch Sarina Huijser, fan it Nordwin yn Snits (net yn de seal)
Dit wurk falt foaral op troch it enoarme en prachtige eksperimint mei lettertypes en typografy, wêrtroch it hiele flak fan it papier ek sûnder skrutenens brûkt is. Der is krekt noch in lyts bytsje romte litten foar in prachtige tekening fan in wol hiel hippe beppe, dy’t mei in soad jild en in flugge elektryske fyts samar nei Dútslân fytst.

3. Proefrit troch Marijke Kuperus & Janiek Kloostra fan it Dockinga College
Dizze yllustraasje hat in hiel gedicht yn ien tekening witten te krijen, en der sa hast in lyts stripferhaaltsje fan makke. Der is goed gebrûk makke fan it platte flak, en mei in protte wille ferskillende materialen, lettertypes en stiften brûkt om sa in moai en grappich gehiel te krijen, dat oerienkomt mei de luchtige sfear fan it gedicht.

It Hearrenfean, 16 desimber 2017

Albert van der Kooij, Elmar Kuiper en Nina Peckelsen

Lykas ferline jier (wurdt it in tradysje?) sieten wy wer smûk yn de pittoreske Skierstins yn Feanwâlden. It tema wie ‘Reizgjen’, dat wy hienen skriuwer en muzikant Hein Jaap Hilarides útnûge om it ien en oar te fertellen oer syn ferbliuw yn Slovenië, dêr’t er ûnder de flagge fan Oare Wurden krektlyn twa moanne ferbleaun hat. Hy koe moai oer it lân sels fertelle en hoe’t er it ferbliuw sels ûnderfûn hie.

“’t Waar ’n psychologise roadtrip. Gaatst nadinken over dyn plak in de wereld. Je binne twee maanden alleen, dan komme der as fanself andere gedachten. Je realisere je om soa maar te sêgen je aigen bewustwezen. De rais waar ’n halve meditasy. Ik most skrivend út de gedachte komme.”

Hy lies noch in stikje foar út syn nijste boek Trekker fan Troje dat gie oer de studintetiid fan de haadpersoan, Friso, en syn broer Hero. In stik dat er eins earst net yn it boek hawwe woe, mar dat it wol helle hat. Wy koenen dêr bliid om wêze, want it wie smeudigernôch.

Nei it iten dat dik yn oarder fersoarge wie troch ’t Dûke-Lûk út Feanwâldsterwâl stieken de oare skriuwers fan wâl. De iene wie aardich langer fan stof as de oar, mar elkenien hie wat bestekliks te melden oer reizgjen yn syn wurk. Sa hat Lida Dykstra foar har boek Wenje yn in skilderij nei London west om te sjen hoe’t Alma Tadema by Regent’s Park wenne en hat se yngeand syn wurken bestudearre. Ien as Koos Tiemersma hat foar syn boek Under wetter Litouwen en in plak yn Dútslân brûkt om de ienfâldige reden dat er dêr earder west hie. Sietse de Vries relativearre it reizgjen trochdat elkenien tsjintwurdich mei it fleantúch oeral mar hinne giet en sa bydraget oan in fikse CO2-útstjit. Men kin it ek tichter by hûs sykje en yn ’e holle op reis gean. In elemint dat meardere skriuwers neamden.
It wie nijsgjirrich om te hearren hoe’t oare skriuwers it tema ferwurken yn harren eigen wurk, mar benammen ek hoe’t hja it sels ûnderfûnen. In fraach dy’t noch hingjen bleau en dêr’t wy fierder op omkôgje kinne is oft in skriuwer ek iepener stiet foar oare plakken en ûntfankliker op reis giet as oare minsken?

Foto’s: Geart Tigchelaar en Hinke Veenstra

Ljouwert – Sân nominaasjes meitsje kâns op in priis yn it ramt fan de wedstriid Fersier in fers, sa makke de sjuery juster bekend. Albert van der Kooij, direkteur fan Frisian Design Factory, Elmar Kuiper, byldzjend keunster en dichter, en Nina Peckelsen, yllustrator, hawwe har bûgd oer de ynstjoerings.

Lês fierder