Algemiene Ledegearkomste op 19 april 2023

Op woansdei 19 april is prof. dr. Arjen Versloot te gast op de ledegearkomste fan it Skriuwersbûn. Yn de oanrin nei syn beneaming by de RUG wie der in protte publisiteit oer de ferfolling fan de fakatuere. Der drige in perioade sûnder heechlearaar te ûntstean. Ek it Skriuwersbûn hat ivere foar de oanstelling fan in belutsen en saakkundich nij boechbyld foar de Frisistyk. De aksjes hienen súkses. Der is wer in heechlearaar yn Grins. Wat is dat foar man, dy nij-beneamde Versloot?
In pear sitaten út de LC fan 9 febrewaris:
“…Ik hâld fan myn fak en ik hâld fan de Fryske taal Ik fiel my beropsmjittich ferantwurdlik om dit gat (-by de RUG-) op te foljen”
“Wat ik sjoch is wûnderbaarlike libbenskrêft fan it Frysk”
“It bestean fan it Frysk draacht by oan it mienskipsgefoel en it wolwêzen fan de ynwenners
fan de provinsje. Lit ús dat fêsthâlde en koesterje”…

Tusken 19.00 en 19.30 oere starte wy mei in fraachpetear dat yngiet op boppesteande
statements. En fansels sille wy it hawwe oer de kânsen fan it Frysk as kultuertaal en de rol
fan skriuw(st)ers, dichteressen, dichters, oersetters en Frysk skriuwende publisisten hjirby.
Ús stelling is ommers dat wy by útstek de minsken binne dy’t dy kultuertaal oerein hâlde.
Wat is de betsjutting fan de Frisistyk foar de bodders dy’t har, gruttendiels as leafdewurk,
ynsette foar it skreaune Frysk? Neigeraden it fraachpetear foarderet komt der alle romte
foar de oanwêzigen om mei Versloot fan gedachten te wikseljen.

De ynrin is om 18 oere, mei broadsjes, kofje, tee en oar drinken; dan begjinne we dernei mei it húshâldlik part. De gearkomste fynt plak yn Tresoar, Bûterhoeke 1, Ljouwert, yn de Gysbert Japixc-seal.

De stikken foar de gearkomste wurde dizze wike rûnstjoerd nei de leden en binne dernei ek hjir te finen op de reachside.

Facebooktwittermail

Poëzijtegel foar Auke Rauwerda

Foarige wike waard foar de âlde winkel fan Auke Rauwerda in nije poëzijtegel ûntbleate. It gedicht is skreaun troch Cornelis van der Wal. De winkel is in begryp yn ‘e stêd en fier dêrbûten: de winkel dêr’t gjin nee te keap wie.

It gedicht is part fan de gruttere poëzijrûte mei mear as 60 tegels troch de hiele stêd, dy’t seker de muoite wurch is. Letter dit jier komme der noch wat tegels bij, is de bedoeling.

Mear oer de ûntbleating is hjir (LC) en hjir (FD) te lêzen.

It gedicht fan Cornelis van der Wal

Facebooktwittermail

Nije rispinge fan 2023

It is al hast wer april, en yn de earste pear moannen fan dit jier binne wer in pear moaie boeken fan leden útkaam. Wa’t yn ‘e boekewike net nei de winkel west hat om in boek en it gratis (Frysktalige) boekewikegeskink hat fansels at mist, mar boeken rinne net fuort, dus net stinne, mar hinne!

De wûndere leafde fan Emine en Einte – Willem Verf

Wa’t witte wol hoe it ôfrint mei de haadrolspilers fan Bûtenman & Bûtenfrou kin no fierder lêze yn it ferfolch: De wûndere leafde fan Emine en Einte.

Emine wit dat hy like fereale is op har as sy op him. Wêrom besiket er har dochs te ûntrinnen? Einte wrakselt mei de fraach: kin dat, mei dat,  hat ien dy’t in moard ferswijt it rjocht om echt fan in oar minske te hâlden? Undertusken bringe hja bern grut, meitsje se suksesfol muzyk en wurde se meinommen troch de aktualiteit en de famyljeskiednis.

Te bestellen by de Afûk.

List, lust, leafde – Sjieuwe Borger

Reinou en Douwe ferhúzje nei it doarp. Reinou moat slim wenne. Sy fynt harsels werom yn lange kuiers mei har hûntsje, yn in leech lânskip en beseft dat sy persoanlik tekoart komt. Douwe giet op yn de doarpsmienskip en komt by syn âlde leafde, de muzyk, syn nije leafde tsjin. As Reinou de man fan har dreamen treft, winsk en fertriet fan Douwe wûnderlik gearfalle, is der gjin wei mear werom. Of dochs wol?

De titel fan de nijste roman fan Sjieuwe Borger seit himsels. Yn it libben giet it om langst en ferfolling fan langst, op hokker wize dan ek. Mar bliken docht dat tafal him net stjoere lit en de leafde by einsluten wint.

Te bestellen by Utjouwer Elikser.

Oerset – Hans van der Heijde en Fedde Douwes Dijkstra

44 gedichten fan 34 dichters, út it Frânsk, Dútsk of Ingelsk nei it Nederlânsk en it Frysk oerset: in mânske bondel fan min ofte mear eksperimintele poëzy. Poëzy en poëzyoersettings dy’t de lêzer ek útnûgje om har sels ris oan sokke oersetterij te weagjen. Mei’t alle gedichten likegoed yn har oarspronklike foarm as yn Hollânske en Fryske oersetting opnommen binne, is OERSET in fiiftalige bondel. Kom dêr mar ris om!

Utjûn troch Utjouwerij Perio, en te bestellen by Afûk.

Sipke komt op stoom (twatalich) – Lida Dijkstra

Der is wurk oan de winkel foar it mûske Sipke en syn pake: it is heechwetter yn Fryslân, dus it Woudagemaal moat oanset wurde om it wetter fuort te pompen. Pake wit gelokkich presys hoe ’t it stoomgemaal wurket. Mar… it pompen komt mar net op gong! Wêr kin dat no oan lizze? Sipke giet op ûndersyk út. Dit is alwer it sechsde Gouden Boekje oer mûske Sipke, skreaun yn it Frysk en Nederlânsk.

Te keap by Afûk.

Facebooktwittermail

Rely-priisfraach 2023 iepensteld

De Rely Jorritsmapriisfraach foar Fryske ferhalen en gedichten is wer iepensteld. It is de 69ste kear dat de priisfraach útskreaun wurdt. Wa’t gading meitsje wol, kin in ferhaal en/of fers ynstjoere. In ûnôfhinklike sjuery hifket de ynstjoeringen anonym en kin maksimaal  fiif ferhalen en fiif fersen bekroane. Elk bekroand ferhaal of gedicht wurdt honorearre mei €1000.
De ynstjoertermyn slút 15 maaie o.s. De sjuery  bestiet út Beart Oosterhaven, Oene Spoelstra en Marrit de Schiffart.

Rely Jorritsma (Jellum 1905 – Nijmegen 1952) hie yn syn testamint bepaald dat der alle jierren in priisfraach útskreaun wurde moat foar de bêste fiif gedichten en fiif ferhalen yn de Fryske taal. Al sûnt 1954 wurdt syn winsk útfierd. De stifting Rely Jorritsmafûns hat de organisaasje opdroegen oan de stifting  Frysk Letterkundich Museum en Dokumintaasjesintrum (FLMD).
De ynstjoeringen moatte digitaal as bylage ferstjoerd wurde oan rely@stiftingflmd.frl  Namme, adres en telefoannûmer fan de ynstjoerders moatte apart yn de e-mail fermeld wurde, mar bliuwe geheim foar de sjuery. Foar mear ynformaasje sjoch de webside  www.stiftingflmd.frl

Facebooktwittermail

Logomakker socht!

IEPEN OPROP: IN NIJ JIER, IN NIJE NAMME, IN NIJ LOGO!

Om’t wy no fan Skriuwersboun feroare binne yn Skriuwersbûn, liket it ús in gaadlik momint om ek ús logo nij foarm te jaan. Wa fan jim hat it bêste en moaiste idee foar ús? Qua styl litte wy it oan jim oer – mar it moat wol ynpasber wêze op de reachside, fansels!

It logo brûke wy net allinnich op ús briefpapier, mar ek op ús reachside, de sosjale media en in folder/kaartsjes (de teksten dêrfoar, dêr wurkje wy ek hurd oan). It logo moat it doel fan ús feriening útdrukke: wy hawwe hert foar de Fryske skriuwerij, de taal, de literatuer en wolle ús ynsette foar it behâld en de fersprieding dêrfan.

It logo moat brûkber wêze foar ferskate doelen en media; dêrom hawwe wy it logo net allinnich nedich as ‘plat’ plaatsje, mar ek as bewurkbere ôfbylding nedich, sadat it sûnder kwaliteitsferlies grutter en lytser wurde makke kin – de ûntwerpers ûnder jimme seit dat genôch, tink ik. Us budget is 400 euro foar it úteinlik keazen logo en de útwurking. It logo wurdt eigendom fan it Bûn.

Hasto in moai idee? Stjoer dan foar 1 april dyn logo (gewoan as pdf) nei: bestjoer@skriuwersboun.nl. Wy sille dan (nei it anonym meitsjen fan de ynstjoeringen) in kar meitsje en dan kin it fierder útwurke wurde.

Wy hoopje it nije logo presintearje te kinnen op ús ledegearkomste op 20 april!

Facebooktwittermail

Oprop FeRstival

Wa skriuwt in fers foar 12-18-jierrigen dat geskikt is om foar te dragen?

De organisaasje fan it FeRstival wol foar de edysje fan 2023 wer in FeRsefariaasje-bondel gearstalle mei safolle mooglik nije fersen. Ut dy fersen kieze dielnimmers it gedicht foar de foarronde.
In karkommisje giet (anonym) gear oer de fersen. Wurde dy geskikt achte, dan sille se bondele wurde yn FeRsefariaasje. Dat sil nei de simmerfakânsje nei de skoallen stjoerd wurde. Der binne trije doelgroepen:

  • Starters 1ste klasse basisfoarming, dus 12/13 jier;
  • Trochsetters 2de en 3de klassers, dus 14/15 jier;
  • Toppers 4de klassers, MBOers en HBOers, 16/17/18 jier.

    De útdaging is fansels om hjoeddeiske tematiken te ferwurkjen en út it perspektyf fan de jongeren wei te skriuwen. Ferline jier keazen de Starters bygelyks opfallend faak it gedicht ‘Rampgebiet’ fan Paul van Dijk. In net al te dreech gedicht mei in tema dat foar skoalgeande jongerein werkenber is. De groep Toppers kin al hiel wat oan en kiest faak moderne poëzij.

    De fergoeding is € 75,- it gedicht as de karkommisje in fers útkiest. Bydrages kinne oanlevere wurde oant 1 maaie o.s. fia ferstival@cedin.nl.

PS: Dichter fan Fryslân Sigrid Kingma begeliedt dit jier in skriuwgroep FeRstival. Wolst ek gedichten skriuwe foar FeRstival, de Fryske foardrachtwedstriid foar middelbere skoallen, mar soest ûnder it skriuwproses graach feedback krije fan oare dichters? Of fynst it gewoan moai om wat djipper yn de foardrachtkultuer te dûken? Slút dan oan by de Skriuwgroep Ferstival, in groep dichters dy’t ûnder lieding fan Dichter fan Fryslân Sigrid Kingma oan ‘e slach giet mei it skriuwen fan gedichten dy’t geskikt binne om foar te dragen. Mei de groep wurde de gedichten bepraat en dielnimmers jouwe inoar tips. De gedichten wurde ynstjoerd nei Cedin en guon dêrfan wurde honorearre mei in plakje yn de nije bondel FeRsefariaasje.

Datums: tiisdei 28 maart, 4 april, 11 april en 18 april 2023 (20.00 oere, De Gouden Leeuw, Tresoar).

Der is plak foar maksimaal 12 dielnimmers. Oanmelde kin oant 4 maart by Sigrid Kingma, sigridkingma@gmail.com

Facebooktwittermail

Ferklearring oer bedrigingen Pim Lammers

As Skriuwersbûn binne wy bot skrokken fan de deadsbedrigingen oan ús Nederlânsktalige kollega Pim Lammers. It is skoan te begripen dat er him weromlutsen hat as dichter fan it ‘Kinderboekenweekgedicht’. Mar it ûnbegryp en de agressy dy’t him ta diel falt rekket ús as auteurs allegearre.

Skriuwers en dichters hearre yn alle frijheid beskriuwe te kinnen wat der ûnder minsken bart en barre kin. Yn ferhalen en gedichten giet it oer emoasjes en ûnderfinings fan echte minsken, bern en folwoeksenen. Ferhalen en gedichten kinne bydrage oan ferwurking, begryp, ferwûndering, fernuvering en hja liede somtiden ek ta ûnbegryp, argewaasje en sels lulkens. Dat is de treastende en de konfrontearjende funksje fan literatuer.

Lêze is ûnderfine, ûndergean, yn jin omgean litte, ferrast wêze, betiden huverje. Wannear’t dy huvering liedt ta haat tsjin de auteur, bart der wat slims. In maatskippij dy’t sokke haat tastiet, wêryn dat net korrisjearre wurde kin, ferkrampt, lit har wichtichste wearden fersleaukje, fertutearzet.

It minste wat alle skriuwers en lêzers dwaan kinne is iderkear wer fertelle wat de funksje fan de literatuer is. En dat dy funksje ûnmisber is foar in maatskippij dy’t plak ynrommet foar minsken – alle minsken.

Wa’t de moed even net opbringt om te skriuwen: dat is skoan te begripen. En foar it oare en de oaren: gjin belies jaan. Ferhalen betinke, dichtsje, rapportearje, spegels foarhâlde, sjen litte wat der yn en tusken minsken omgiet.

It Skriuwersbûn stiet folslein achter it artikel fan ús lid en berneboeke-ambassadeur Tialda Hoogeveen yn de LC fan 7 febrewaris. It is yntegraal werom te finen op ús reachside: www.skriuwersboun.nl.

En fanselssprekkend slute wy ús ek oan by de reaksjes fan de Auteursbond en PEN-Nederlân.

Facebooktwittermail

In freedsume maatskippij is ûnmooglik sûnder literêre frijheid

Graach diele wy mei tastimming fan Tialda Hoogeveen, berneboeke-ambassadeur en lid fan it Bûn, mei jimme har ynstjoerde stik yn de Ljouwerter Krante fan hjoed, 7 febrewaris.

“De nijste pandemy yn ús maatskippij is it firus fan cancelling. Trial by media as in groep of yndividu wat fertelt, fynt of skriuwt dat in oare groep of oar yndividu net oanstiet. It is net langer de rede en de dialooch dy’t hjir regeare, mar de Twitter-kultuer fan snelle, fileine, agressive, ûnnuansearre en faak ek anonime mieningen, ynklusyf (deads)bedrigingen.

Ik reagearje hjirmei fansels op de deadsbedrigingen dy’t Pim Lammers ûntfong, neidat it CPNB him frege hie it Kinderboekenweekgedicht te skriuwen by it Kinderboekenweektema ‘Bij mij thuis’.

Hoewol’t it folslein begryplik en legitym is dat Lammers him weromlûkt, ha ik it berjocht mei ôfgriis lêzen. Foar it gruttere plaatsje fan in sûne demokrasy skûlet der in gefaar yn as keunstners hannelje fanút eangst. Want wat reitsje wy kwyt as keunstners – ik ha it hjir oer keunst yn it algemien, dêr’t literatuer in wichtich part fan is – net mear yn frijheid makke wurde kin?

De wrâld is grutter as ús holle. En krekt dat is wat de keunst ús bringt. It nimt ús mei nei plakken dêr’t wy oars net samar komme soene, tsjustere en ûnoangename plakken like goed as romantyske en leave wrâlden. It jout ús wurden oan emoasjes dêr’t wy sels de wurden noch net foar fûn ha. It makket ús empatysker. It biedt ús treast.

It is te maklik om te tinken dat keunst in aardige ekstra yn it libben is. Keunst is in yntrinsyk part fan ús wêzen en ferbynt ús mei de wrâld, mei oaren, mei de skiednis en reflektearret op ús bestean. It is dan ek folslein ûnakseptabel dat skriuwers yn harren feilichheid en frijheid bedrige wurde. In freedsume maatskippij is ûnmooglik sûnder literêre frijheid.

Yn it ljocht fan alle foardielen dy’t keunst en lêzen mei him meibringt, is it hiel ferûntrêstend dat der sprake is fan ûntlêzing en ôfnimmende taalfeardigens fan learlingen op de basisskoalle, yn it fuortset ûnderwiis en op pabo’s, en it swiere waar dêr’t de keunstsektor him yn befynt as gefolch fan de koroanapandemy en besunigingen troch de polityk. De ûnmisbere funksje fan keunst yn it libben komt dêrmei yn ’e knipe. Net goed begripend lêze kinne, betsjut ek gelaagdheid yn literatuer net sjen kinne.

Fansels binne deadsbedrigingen oan it adres fan skriuwers net nij, tink oan de fatwa dy’t Salman Rushdie oer him hinne krige nei it skriuwen fan syn boek Duivelsverzen . Wat wol oars is, is it yngrediïnt social media yn it debat. Kanalen dêr’t minsken fluch, sûnder nuânse, anonym harren miening spuie kinne. Neist Lammers is Marieke Lucas Rijneveld in aktueel foarbyld fan in keunstner dy’t hjirmei te krijen hie. Rijneveld luts him werom fan it oersetten fan it Amerikaanske gedicht The hill we climb nei krityk en bedrigingen.

Allinnich as der romte is, kinst bewege. Dy romte wurdt no beheind troch it eangstbyld fan trial by media . De cancelkultuer liedt koartsein ta in krampkultuer, want de eksterne kritikus fan trial by media wurdt al gau in ynterne kritikus dy’t ús út eangst derfan wjerhâldt ús te uterjen sa’t wy wolle.

Mar wat is keunst noch wurdich as der in auto-korreksje komt foardatst sitten giest om te skriuwen, skilderjen of filmjen? Wat is keunst noch wurdich ast it net wrâldkundich doarst te meitsjen?

Lit it feroardielen fan minsken oer oan it rjochtssysteem. Stypje keunst en frijheid no’t it nedich is, keapje sa’n moai keunstwurk foar yn de kast. By de lokale boekhannel fansels.”

TIALDA HOOGEVEEN

Berneboeke-ambassadeur en einredakteur de Moanne

Facebooktwittermail

BoekWinterBoek

Freedtetjûn 10 febrewaris is der om 20.00 uur yn kafé De Bogt fen Guné yn Frjentsjer in smoute winterjûn mei optredens fan Anne Feddema, Koos Tiemersma, Sietse de Vries, Willem Schoorstra en Hylke Speerstra. Fierder wurdt ek de winner bekend makke fan de ferhalewedstriid ‘Ut ’e bocht’. De winner mei fuortendaliks syn/har ferhaal foardrage foar it publyk en wint fierder in boekepakket én publikaasje fan it ferhaal.

In jûn foar elkenien dy’t fan lêzen en boeken hâldt! Sjoch moar mear aktiviteiten op: boekenfanfryslan.nl

Facebooktwittermail

Rispinge!

De Letterfretter

De Letterfretter – Lida Dykstra

Lida Dykstra kaam yn jannewaris mei in prachtich skreaun en troch Berber van den Brink moai foarmjûn berneboek, De Letterfretter. Yn it boek wurde alle lûden dy’t yn it Frysk foarkomme systematysk behannele yn 47 gedichten fol taalrykdom, mar ek mei humor, dat is Lida Dykstra wol tabetroud. Folgje de letterfretter op syn reis en lear boartsjendewei alle Fryske lûden en de aldermoaiste Fryske wurden. Dit boek mei yn gjin inkelde boekekast ûntbrekke!

It boek is te krijen fia de webshop fan de Afûk.

***

Oer de streek

Oer de streek – Geart Tigchelaar

De ôfrûne twa jier wie Geart Tigchelaar Streekdichter fan Noard-East Fryslân. Wa hat him net sjoen op de merk mei syn gedichteboerd, op de fyts by de doarpen del en mei de tegelpoëzij? Alles wat er as Streekdichter dien at, is sammele yn in de bondel Oer de streek.

De bondel is útjûn by Hispel en ek hjir te finen.

***

De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie

De eerste bloemlezen van de Nederlandse poëzie – Tsead Bruinja

As ôfsluting fan de Poëzijwike presintearre Tsead Bruinja snein 29 jannewaris syn blomlêzing De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie. Tsead fertelde dêrby oer de kar fan syn gedichten, mei ek Fryske ynbring. As “Dichter des Vaderlands” (2019-2020) besleat Tsead Bruinja in ynklusive blomlêzing gear te stallen, mei romte foar sa folle mooglik talen, streektalen en dialekten. Yn de bondel steane gedichten fan 1945 oant no, út it hiele Keninkryk, fan Fryslân oant Yndonesië, Suriname en de Antillen, mar ek fan nije Nederlanners, út bygelyks it Midden-Easten en Sûd-Amearika.

De bondel is útjûn troch Querido en ek hjir te finen.

***

Zonder geheugen is het niets gedaan

Zonder geheugen is het niets gedaan (Sûnder ûnthâld wurdt it neat) – Albert Schaafsma

Albert Schaafsma wurket as copywriter, en wie al in skoftsje foar de aardichheid dwaande mei it skriuwen fan gedichten. Lyk as by copywriting jilde by it dichtsjen eigen regels en wetten. Genôch om yvich en altyd te twiveljen oan wat der op papier stiet. Hy skreaun de gedichten earst hielendal fan himsels en foar myn bern en neiste famylje. Mar in stikmannich minsken joech oan dat hy syn wurk ek diele moast mei de wrâld. De measte gedichten binne Nederlânsk, mei in soarte fan oergongsgedicht, nei trije folslein Fryske gedichten. In folgjende bundel moat al hielendal yn it Frysk ferskine.

Yn eigen behear útjûn (De Doolende Dirigent), te krijgen by Albert sels.

Facebooktwittermail