Fan ‘e middei is yn it Kristlik Gymnasium Beyers Naudé yn Ljouwert de blomlêzing Een meelijwekkendvolk presintearre.
Een meelijwekkend volk. Vreemden over Friezen is een bloemlezing van teksten uit de oudheid en vroege middeleeuwen waarin ‘vreemden’ over Friezen schrijven. Voor het eerst worden die teksten gezamenlijk in zowel Nederlandse als Friese vertaling aangeboden; daarmee wordt in ieder geval wat de Friese lezer betreft, in een leemte voorzien. De tijdsspanne is ruim genomen: van de vroegste geschriften waarin gewag wordt gemaakt van de continentale kuststrook in Noordwest-Europa, tot de laatste vroegmiddeleeuwse auteurs die zich nog konden verwonderen over schokkende voorbeelden van Friese onaangepastheid.
De oudste citaten stammen uit de vijfde eeuw voor Christus, als Herodotus zijn lezers meldt dat vanuit een ‘uithoek’ tin en barnsteen naar de beschaafde wereld worden verscheept. Ook al kon hij zijn handen niet leggen op een betrouwbaar rapport over die ‘buitenrand’ van Europa, dat het er lang niet pluis kon zijn, was voor hem klip en klaar. Via meer of minder bekende auteurs uit de oudheid van voor en na Christus – waarvan de meesten zelf nooit voet aan wal zetten in deze contreien – komen we, na de val van het Romeinse Rijk in de vijfde eeuw, aan bij de Franken en dan vooral de geloofssoldaten van de Karolingers: de Angelsaksische zendelingen. Zij waren het die, met horten en stoten, de heidense Friezen uiteindelijk ‘beschaving’ brachten, in de vorm van het christendom.
Vertaling, inleiding en samenstelling: André Looijenga, Anne Tjerk Popkema, Bouke Slofstra
Uitgeverij: Wijdemeer
