Nijs

Sneon 26 juny binne gedichten te hearren fan Jan Woudstra syn bondel ‘In Gedichten Gevangen’ yn de tsjerke fan Lichtaard. Fan 10 oere moarns oant fiif oere middeis kinst de dichter dêr treffe, dêr’t er yn de mande mei byldend keunstners Wiep de Wit en Tineke Ploeg in eksposysje holden wurdt.

Yn syn gedichten beskriuwt er wat him dwaande hâldt, leauwe, hope en leafde. In soad fan de gedichten gean oer de rouferwurking nei de dea fan syn frou Baukje.

In nije bondel gedichten, ‘In Gedachten Geweven’, mei deselde tematyk, is koartlyn ferskynt by Theta Boeken. De bondels binne te ferkrijen yn de boekhandel, mar kinst it ek by de dichter sels bestelle fia inGedichten7@gmail.com.

De wrâld giet eltse dei fierder iepen en dat betsjut dat wy ek, binnen de regels, wer wat mear tegearre dwaan kinne.

Wy wolle jimme graach útnoegje foar ús Simmerkuier op sneon 3 july. Under lieding fan ferhaleferteller Douwe Kootstra wolle wy in literêre omgong meitsje troch Feanwâlden.

Ynrin, mei kofje en wat lekkers, is by de Skierstins om healwei alven, en dan sette wy útein – om ien oere binnen wy werom by de Skierstins, wêr’t dan broadsjes en in bakje sop op ús wachtsje (ek fegetarysk).

Omdat wy ús wol oan de koroanaregels hâlde wolle, kinne der maks. 30 minsken mei. Oanhing fan leden binne ek wolkom.

Al mear as in jier lang krije we it advys sa folle mooglik ‘thús’ te bliuwen. Mar der is oer it tema ‘thús’ mear te sizzen. Meikoarten, snein 27 juni, om 15.00 oere is it sa fier. Yn de tsjerke fan Lions wurde feestlik doopt:

Thús – in reisferhaal: in ‘bûsboekje’ mei ferhalen en fersen

       en

Thús: in cd mei 12 lieten út myn ‘keamer’-foarstelling mei deselde namme.

Dy foarstelling – ‘remastered’ – wurdt ek spile.

Wa’t der by wêze wol: hertlik wolkom. De tagong is fergees. Om’t der net mear as 25 minsken yn ‘e tsjerke meie, graach even opjaan (info@benniehuisman.nl of 06-29155260). As der mear belangstelling is, folget de jûns om 19.30 oere noch in foarstelling.  Jou by it opjaan dy opsje ev. ek oan.

It ‘bûsboekje’ ferskynt yn 2 ferzys: Frysk en Nederlâns. En is alfêst te bestellen.

Dizze freed hat skriuwer en kollumnist Johan Veenstra út Nijeholtpea de Sulveren Anjer yn ûntfangst naam. Fanwege koroana, wie der dit jier in sobere seremoanje yn it Keninklik Paleis yn Amsterdam.

Johan Veenstra krige de Sulveren Anjer foar syn ynset foar it Stellingwerfsk. Dat docht er al 50 jier. Al yn 2001 is er beneamd ta Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en dit jier wie er ek al eareboarger fan Weststellingwerf wurden. “,It wurk fan Veenstra is prikeljend, kreatyf en persoanlik”, spruts direkteur Cathelijne Broers fan it Prins Bernhard Kultuerfûns by de útrikking.

Veenstra waard yntrodusearre mei in koart filmke dêr’t er oer syn motivaasje fertelde om yn it Stellingwerfsk te publisearjen. Skriuwen is foar him in manier om de taal ûnder de oandacht te bringen. “Ik bin gjin fjochter en bin der ek net fan om mei spandoeken de strjitte op te gean. In feite tink ik dat ik sa genôch doch foar myn taal, tink ik.” Veenstra moast it spjeldsje sels opspjeldzje nei’t prinses Beatrix it yn in doaske him oanrikke.

Johan Veenstra hat in grut ferskaat oan boeken útbrocht, fan poëzij oant proaza. Foar Vroeger is veurgoed veurbi’j krige er yn 2020 de Rink van der Veldepriis. Dat wie de earste kear dat dizze priis jûn waard oan in boek yn in Fryske streektaal.

Wolst tips en trúks om sa foar te dragen dat it publyk dy de wurden wol út ‘e mûle helje wol? It geheim achter it goed brûken fan stiltes yn dyn foardracht? Ljouwert City of Literature en Tryater jouwe fan tongersdei 23 septimber ôf in workshoprige fan fiif jûnen foardrachtskeunst foar profesjonele skriuwers en dichters. De oanmelding is no iepen!

Yn dizze workshoprige ûndersikest op boartlike wize de mooglikheden om in tekst oer te bringen. Silst mei akteur en teaterdosint Karel Hermans oan ‘e gong mei dyn eigen teksten, poëzy of proaza, yn hokker taal ast mar wolst. Yn fjouwer gearkomsten fynst út wêr’t dyn kwaliteiten lizze en wêr’tst oan wurkje kinst. It giet benammen om wille en ferbyldingskrêft. Yn de workshops is oandacht foar hâlding, it brûken fan stim, ynterpretaasje en teatertechnyk. Dit is it ark foar in goeie foardrachtskeunstner. Op 14 oktober jouwe de dielnimmers in performance foar publyk.

Ljouwert UNESCO City of Literature ynvestearret yn in profesjoneel literêr klimaat yn Ljouwert en Fryslân en organisearret dizze workshop yn it creative writing programme. Profesjonele skriuwers en dichters kinne harren foar 18 juny fergees oanmelde op www.leeuwardencityofliterature.nl. Meidwaan is fergees. De organisaasje makket in seleksje út de oanmeldingen en lit yn de wike fan 21 juny witte oftst meidwaan kinst. Bist selektearre, dan wurdst by alle gearkomsten ferwachte: de workshopjûnen op 23 septimber, 30 septimber, 7 oktober en 13 oktober fan 19:30 oant 22:00 oere en de presintaasje op 14 oktober fan 19:00 oant 20:00 oere. Lokaasje: Tryater, Oostersingel 70, Ljouwert.

Wolst mear ynformaasje? Nim kontakt op mei Jan Gaasenbeek, programmakoördinator Ljouwert City of Literature, jan@leeuwardencityofliterature.nl, 06-11581617.

It Skriuwersboun, de feriening fan en foar Fryske Skriuwers, Oersetters, Sjoernalisten en oare Publisisten, jout alle learlingen fan middelbere skoallen dy’t dit jier it Frysk eksamen dogge in kado!

Hja krije it jubileumboek ‘Nearnewâld’, mei bydragen fan 45 skriuwsters en skriuwers. Laurens Bontes makke in tekening fan in tinkbyldich Frysk doarp mei allerhanne nijsgjirrige details. By dy tekening makken de auteurs koarte ferhalen en gedichten, meast yn it Frysk, mar ek yn oare yn Fryslân sprutsen talen. Yn 2019 bestie it Boun fyftich jier, en dat waard fierd mei û.o. dizze spesjale útjefte.

It boek biedt in prachtich priuwke fan wat de leden fan it Boun kinne, in stalekaart fan de aktuele Fryske literatuer. Krekt wat foar de jongerein dy’t aardichheid hat oan it Frysk en ek doart te kiezen foar it Frysk as fak!

It Boun hat by útjouwerij Elikser 200 boeken by printsje litten. De boeken wurde oanbean op de dei dat de Fryske eksamens ôfnommen wurde, op 31 maaie en 1 juny. It earste eksimplaar wurdt oanbean by Skoallemienskip Liudger yn Burgum, op 31 maaie om + 10.30 oere, op it adres Bulthuissingel 7, oan de earste learling dy’t klear is mei har of syn eksamen.

Wêrom dêr yn Burgum de earste útrikking? Liudger hat de measte learlingen mei Frysk yn har pakket, wol 54! Dat komt wierskynlik omdat by Liudger ek de klassen 2 en 3 standert Frysk oanbean krije. It Frysk bliuwt sa foar de measte learlingen in fertroud fak, mei likefolle status as oare fakken, en dan is it ‘normaler’ om dat as eineksamenfak te kiezen.

Mar ek yn Boalsert, Ljouwert, Drachten, Surhústerfean, Frjentsjer, Snits, Koudum en Dokkum kieze learlingen foar Frysk!* Ek op dy skoallen krije dy beide dagen de learlingen mei Frysk har fergeze boek.

Foar de alfde kear wurdt yn Septimber yn Brussel it Transpoesie Poëzijfestival organisearre. Nei Janneke Spoelstra (2018), Elmar Kuiper (2019) en Nyk de Vries (2020) sil Fryslân dit jier fertsjintwurdige wurde troch Cornelis van der Wal. Hy sil op 26 septimber in optreden fersoargje, op de Europeeske Dei fan ’e Talen.

In sjuery besteande út Alex Riemersma (adviseur taalbelied by de Provinsje Fryslân en lektor oan NHL Stenden), Janneke Spoelstra (Fryske Akademy) en Ammerins Moss-de Boer (It Skriuwersboun) hawwe út seis opjeften de dichter Cornelis van der Wal keazen mei syn gedicht ‘Snie is in died fan ferset’. Syn ynstjoering waard troch de sjuery typearre as in melodieus gedicht dat it tema op aktuele wize byldzjend ta utering bringt troch it iensume, kâlde mar ek needsaaklike fan ferset en protest mei wurden te beskriuwen dy’t alle sintugen op skerp sette, en dat by elke lêzing wer wat nijs jout om oer nei te tinken.

Cornelis van der Wal (Ljouwert, 28 jannewaris 1956) is in Frysk skriuwer en dichter. Hy wenne 18 jier yn Grins. Fan 2009 oant 2013 hat hy yn Snits wenne, mar no wennet er wer yn Ljouwert. Hy publisearre sân dichtbondels. Mei syn earste bondel In nêst jonge magneten wûn hy yn 1993 de Fedde Schurerpriis. Van der Wal hat fierders webmaster fan it literêre ynternettydskrift Farsk en letter fan Ensafh west. Ek wie Van der Wal oant juny 2011 poëzijbesprekker foar it Friesch Dagblad. Yn 2019 waarden oersettingen fan seis fan syn gedichten yn it renommearre Deenske tydskrift Hvedekorn publisearre.

Mear oer Transpoesie is te lêzen op: www.transpoesie.eu

Fan 3 oant en mei 12 maaie is alle nachten om 24.00 oere in ferhaal of gedicht te beharkjen op Omrop Fryslân Radio. De tsien skriuwers dy’t meidogge ha har ynspirearje litten troch it tema fan de Tryater-foarstelling Nacht. De ferhalen en gedichten binne yn it Frysk en it Nederlânsk.

In útstjoering op dat lette tiidstip jout de lústeraar in momint om eefkes stil te stean by de moanne en te reflektearjen op de nacht. Iris Dicke, Hedwig Louise Bakker, Marijke Huisman, Remco Kuiper, Nelleke Wouters, Pieteke de Boer, Jeannette Boskma, Ydwine van der Veen, Ytsje Hoekstra en Roelien Klandermans hawwe harren dwaande holden mei fragen as ‘Hoe rûkt de nacht? Hoe klinkt de nacht? Wêr tinksto oan flak foar it sliepen gean?’ En ‘Wat sjocht de moanne, as se nei ûnderen ta sjocht?

De moanne ropt al sûnt minskheugnis wat fan magy op by de minsk. Hoe soe it der dêr útsjen? Kinst der wenje? As de dei op syn ein rint, wannear’t de stilte oer Fryslân lûkt, sjocht de moanne nei ús. Radio Moanneljocht lit syn ljocht skine op de minsk yn de tsjustere nacht. Wat hâldt dy wekker?

De skriuwers hawwe harren observaasjes ferwurke ta in gedicht foar de buorman mei sliepproblemen, in lied foar de sekswurker of in oade oan de pizzakoerier. Mei dizze kreatieve taaluteringen wol Radio Moanneljocht minsken graach optille út de deistige realiteit.

Wy koene dit jier wer op de pleatslike iisbaan reedride mar wat bart de rest fan de tiid mei dizze iisbanen? Fan alles: der wurdt op sporten, fee rint der op of it stik lân jout romte foar rêst en besinning. Om dizze oare kant fan in iisbaan sjen te litten, hat Tresoar in digitale presintaasje opsteld. Fan 21 maart o/m 24 maaie 2021 wurde de Fryske iisbanen yn ruste yn byld brocht mei de digitale presintaasje ‘Iisbaan yn ’e maaitiid’. 

Op de webside en de sosjale-mediakanalen fan Tresoar wurde skilderijen fan Hendrik Elings, swart-wyt foto’s fan Baukje Venema en gedichten fan alve Fryske dichters sjen litten. Sa fertelle sy op keunstsinnige en ynspirearjende wize it maaitiidsferhaal fan njoggen Fryske iisbanen. Yn in fideosearje fertelle de keunstners en dichters de ferhalen en wurdt it publyk meinaam yn de wrâld fan de iisbanen èn yn ‘e wrâld fan ’e keunstners sels.

Selfieboerd

Kinst sels ek meidwaan oan de presintaasje troch foto’s fan (dysels op) iisbanen te dielen mei de hashtag #iisbaanynemaaitiid. Tresoar hat by njoggen iisbanen yn Fryslân in selfieboerd pleatst. By dizze iisbanen kinst mei it selfieboerd op de foto: Wijckel, Nijelamer, Bakkeveen, Burdaard, Sint Jacobiparochie, Aldtsjerk, Blessum, Munnikezijl en Hijum. 

Boek ‘Iisbaan yn ’e maaitiid’

By de digitale presintaasje heart it boek mei deselde titel ‘Iisbaan yn ’e maaitiid’ mei skilderijen fan Hendrik Elings, foto’s fan Baukje Venema makke mei in 19e-iuwske houten kamera, en de gedichten fan alve ferskate  dichters. Dat binne Johan Veenstra, Henk van der Veer, Hein Jaap Hilarides, Elmar Kuiper, Gerard de Jong, Nyk de Vries, Eeltsje Hettinga, Albertina Soepboer, Baukje Wytsma, Elske Kampen en Janneke Spoelstra. 

De digitale presntaasje ‘Iisbaan yn ’e maaitiid’ is in gearwurking fan Hendrik Elings, Baukje Venema, alve Fryske dichters, foarmjouwer Monique Vogelsang, fideomakkers Petra van der Molen en Rob Pieters, Utjouwerij Louise en Tresoar.