De ôfrûne moannen binne der alwer in moai prutsje boeken útjûn. Us leden sette wy dan graach noch even yn it sintsje!
Piter Boersma – It libben fan Fimme Lap (Hispel)
Sjoerd Bottema – De sjongende ridder (Afûk)
Gjalt de Groot – Dy ferrekte Grousters (Louise)
Lubbert-Jan de Vries – Liet fan mysels / Walt Whitman (Hispel)
Jan Hendrik Woudstra – Levensadem (dichtbondel yn it Frysk en Nederlânsk) (De Pinne)
De Rink van der Veldepriis 2024 giet nei Gerard Marcel de Jong foar syn boek Blau fan dagen, griis fan ônrust. It is in romandebút, en tagelyk de earste (by in útjouwer útbrochte) roman yn de Biltske taal. It boek is neffens de sjuery, besteande út Ans Wallinga, Ammerins Moss-de Boer en Douwe de Bildt, ‘in benearjend en louterjend boek dat de lêzer neitinke lit oer identiteit, it plak dêr’t je opgroeie en it dilemma fan bliuwe of loslitte en fuortgean.’
De Rink van der Veldepriis is in twajierlikse priis fan de gemeente Smellingerlân en de Stifting FLMD. De priis – in byld fan Anne Woudwijk en in jildbedrach fan € 2000 – wurdt op 22 juny útrikt yn It Polderhûs op de Feanhoop.
Lokwinske Gerard!
| By de útnûging foar de ledegearkomste fan 18 april Njonken de wenstige ûnderwerpen yn de maaitiidsgearkomste dy’t te krijen hawwe mei de ferantwurding fan it bestjoer, wolle wy trije wichtige ûnderwerpen besprekke. Alderearst de aksjes dy’t wy as Bûn ûndernimme sille rjochting de provinsjale polityk. Op de reachside fine jimme allerhanne stikken dy’t dêrmei te krijen hawwe; hja wurde fermeld op de wurklist. It stappeplan foar de aksjes is mei de stikken foar de gearkomste meistjoerd. Wêrom is dit sa belangryk foar de ledegearkomste? Foar suksesfolle aksjes kin it net sûnder aktive ynbring fan leden. Yn de Provinsjale polityk is (oant no ta) totaal gjin omtinken foar de Fryske skriuwerij. Op ús needgjalp (sjoch reachside) kaam gjin reaksje. Tegearre moatte wy soargje dat dit oars wurdt. Wat wy yn ’e holle hawwe as bestjoer, sil fan ’e leden mar beheind tiid fergje. Mienskiplike ynset is lykwols essinsjeel. As der gjin mear omtinken en jild fan de Provinsje Fryslân foar de skriuwerij komt, is ús ynset as auteurs en oersetters ta stadich weiwurden keard… (De nije BFTK jout hope, mar tasizzingen op papier binne noch gjin aksje yn de praktyk…) Twad: beneaming bestjoersleden. Ammerins en Willem tekenje foar nochris trije jier. Sjieuwe Borger hat him oanmelden as nij bestjoerslid. Hy stelt himsels foar op in taheakke by de fergaderstikken. As bestjoer binne wy wiis mei syn kandidatuer. Sjieuwe is njonken auteur ek jurist. Prima ekspertize om yn in bestjoer te hawwen! Tred, as haadûnderwerp: wat is de aktuele situaasje en wat kin de takomst wêze fan de sutelaksje?Ferdinand de Jong is de organisator en sintrale persoan. Hy sil fertelle wat de wurkwize op it stuit is en wat de resultaten binne. Dan sille wy mei him en ûnderling fan gedachten wikselje oer de takomst. Fragen dy’t wy fan ferskate leden krigen oer dit ûnderwerp wienen bygelyks: “Wêrom wurd ik as skriuwer selden of noait frege om mei te suteljen?” “Wêrom binne der net mear sutelaksjes?” “Wêrom ferskynt der net lykas foarhinne ien kear yn it jier in moai foarmjûne, kleurige krante dêr’t alle nije Fryske publikaasjes yn beskreaun wurde, en boppedat alles wat der yn it Frysk (noch) te krijen is ûnder omtinken fan safolle mooglik Friezen brocht wurdt?” Genôch tema’s foar pittige diskusje, sa liket ús ta! Wy sjogge jim graach tongersdei 18 april fan 19.30 oere ôf yn Café De Gouden Leeuw, Tresoar! |
| Febrewaris 2025: Willewurk op it folgjende Skriuwerswykein! Oer minder as in jier is it alwer safier: in Skriuwerswykein yn Bakkefean. 8 en 9 febrewaris 2025, hâld dy datums frij foar dit learsume en gesellige evenemint. Op sneon binne wy dwaande mei alderearst in ynlieding oer toanielskriuwen, dan in workshop wêryn wy yn groepkes in spylbere miny-ienakter of kabareteske skets skriuwe en oefenje. De jûns bringe wy itjinge dat wy skreaun hawwe foar it fuotljocht op de bûnte jûn. Neffens it prinsipe: alles mei, salang it net dystopysk is. De sneins is der in ynteressante ynlieding oer in Frysk-literêr ûnderwerp, dêr’t ek de bûtenwrâld wolkom by is, wat ús skriuwers gelegenheid jout om mei lêzers kontakt te hawwen – en oarsom fansels… En tuskentroch wurdt der lekker moarnsiten,lunsjt en kuiere. En fansels is der op saterdei jûn in treflik Skriuwersmiel. Dus: 8 en 9 febrewaris 2025 nei “Nieuw Allardsoog” by Bakkefean! |
| Ûndersyk nei de takomst fan ‘City of Literature’ Ljouwert is Unesco City of Literature, in earetitel dy’t de stêd benammen krigen hat omdat der ek soks bestiet as in Fryske literatuer. Op stuit docht Engbert Boneschansker ûndersyk nei de wurdearring en de winsken foar de takomst oangeande ‘CoL’, dêr’t de Gemeente en de Provinsje op jierbasis tegearre sa’n fjouwer ton yn ynvestearje. Ek it Skriuwersbûn is frege mei te tinken. In earste petear hat west. Wat de struktuer fan ‘CoL’ oanbelanget, hawwe wy oanjûn dat der mear dúdlikheid komme moat. No is it in projekt fan de gemeente, dêr’t de Provinsje oan meibetellet. Wa’t feitlik it belied bepaalt en de lieding hat, is dizenich. Us foarkar hat in ûnôfhinklike stifting, dy’t in heldere subsydzje-relaasje hat mei Ljouwert en Fryslân. Mei in belied en in programma dêr’t de meiwurkers op oan te sprekken en oer te advisearjen binne. Mei op syn minst twa folsleine meiwurkers dy’t by dy stifting sels yn tsjinst binne. Wat it karakter fan de aktiviteiten oanbelanget, fine wy, mei op oanjaan fan ferskate leden, dat it folle Frysker kin en moat. Dûbeldtalige programmearring liedt net ta mear omtinken foar ús wurk as Fryske skriuwers. En sokke oandacht is net allinne foar ússels, mar ek foar it Frysk en de wurdearring fan ús unike literatuer, fan grut aktueel belang. |
By ús Nijjiersgearkomste lies Arjan Hut twa moaie gedichten foar. Ien dêrfan, ‘Draaimûnen’, diele wy ek graach hjir mei jim!
Draaimûnen
de takomst liket in frjemde streek, in lân
krekt achter it each
en yn dat lân prate se in frjemde taal
mei klanken en yntonaasjes
dy’tsto nea alhiel ferstiest
mar se reitsje dy! de wurden, al lykje se net
foar dy bedoelt, se reitsje dy
as de muzyk fan rein op it smoarge finster of
it fluitsjen fan de stoarm dy’t grut fan see komt
en skielk, as eksoatyske symfony
oer de dakpannen strykt
en ûnder de dakpannen rommelet
dêrsto, draaimûnen tusken de earen, dronken
foar de sliep, de nacht noch wiet,
dysels deljoust
en alle nije lûden binne as poëzy en waaie mei dy mei
do, nei siken happend
te dreamen foar de dagen út
Krekt foar syn santichste jierdei moatte wy ôfskie nimme fan in bysûnder lid fan It Bûn. In dichter dy’t yn syn wurk romte joech oan alle fasetten fan it libben, ljocht en tsjuster, fertriet en bliedskip, leafde en sykte. Mei syn bondel ‘Sondelfal’ wûn er mei rjocht de Gysbert Japicxpriis. Ek as redaksjelid fan Hjir en Ensafh. en as oersetter fan wrâldliteratuer hat er de Fryske literêre wrâld kleur jûn.
Sûnt er wer werom ferhúze nei Sondel sloech er gjin gearkomste fan it Bûn oer; ek op it Skriuwerswykein wie er der koart by en begjin dit jier hawwe we tegearre noch proaste op in moai jier. Wy sille him misse.
De útfeart is freed 2 febrewaris yn Sondel, mar ek online (De Haven, Sondel) te folgjen.
Ut Sondelfal (2009):
Spilest hieltyd itselde deuntsje
Op ‘e lier sikerwier
Biddeste mar wat ta dyn God
Gun har it feest fan de ûnderwrâld
Wat ferlern giet
Yn in omsjoch
Sjoch der net nei om
In prachtich In Memoriam is ek te lêzen op de reachside fan De Moanne. In biografy oer it libben fan Jacobus sil yn 2024 ferskine.
Nijjiersgearsit
Dit jier binne wy der betiid by: op tongersdei 4 jannewaris 2024 wolle wy jim graach begroetsje op ús nijjiersgearsit. Fan 16 oere ôf binne jim wolkom yn “kafee De Gouden Leeuw” yn it gebou fan Tresoar. Om 16.30 oere is der in koart spytske fan ús foarsitter Willem Verf en dan kin it Frysk-literêre jier mar gesellich úteinsette! Dichter fan Fryslân Arjan Hut sil ús mei in moai gedicht it nije jier yn skowe. In ynformeel treffen mei kollega’s, wat byprate, drinken en wat lekkers derby: noflik! Fansels komt der ek noch in separaat tastjoerde útnûging.
Wa’t der aardichheid oan hat, kin oanslutend (fan 20.00 oere ôf) dielnimme oan it mienskiplike stille lêzen fan Tresoar (de Silent Book Club).
Skriuwerswykein: hjerst 2024 of febrewaris 2025?
Op 4 en 5 novimber 2023 hienen wy mei 15 dielnimmers wer in wykein op Allardseach by Bakkefean. Learsum en gesellich: it ferslach is hjir te finen. Ek fine jim hjir de pdf fan de presintaasje fan Erik Betten.
Neist in ferslach ek in oprop, want wy wolle graach fan safolle mooglik leden in antwurd op in fraach… It wykein wie ferline jier en dit jier yn de hjerst. Yn de hjerst binne der in protte literêre en kulturele aktiviteiten. Ferskate leden joegen oan dat hja graach dielnimme woenen oan it wykein, mar dêr troch alle drokten gjin kâns ta seagen. Yn de winter, en benammen ein jannewaris/begjin febrewaris, is der meast minder kulturele aktiviteit. Sadwaande hawwe wy foar it folgjende Skriuwerswykein ynearsten twa wykeinen reservearre: 9 en 10 novimber 2024 of 8 en 9 febrewaris 2025.
Begjin jannewaris wolle hja by “Nieuw Allardsoog” witte hokker datum wy kieze. Lês de útlis hjiroer troch en jou jim reaksje! Wy litte dan sa gau mooglik de leden witte wat it wurden is.
Petear mei “Boeken fan Fryslân”
Op 27 novimber hawwe wy ús periodyk petear mei BfF hân. De ûnderwerpen wienen û.o. de fuortgong fan ús promoasjeplan (sjoch ek punt ‘Oerlis Provinsje’), it ferrin fan de Boekewike, wat ferwachtsje wy fan it kadoboek, de sutelaksjes, de Fryske kasten by boekhannels en it sukses fan de berneboeke-ambassadeur. It ferslach fan it petear is hjir te finen.
P.C. Hooft-prijs
Yn 2025 wurdt de P.C.Hooft-prijs (de meast prestizjeuze Nederlânske literêre oeuvrepriis) útrikt oan in proazaskriuwer. Dizze priis kin neffens de eigen P.C. Hooft-stichting-regleminten takend wurde oan in Nederlânsktalich of in Frysktalich auteur. De priis bestiet 75 jier, en is noch nea oan in Frysktalich skriuwer takend. Dus dat wurdt tiid! It Skriuwersbûn sil op ’e nij soargje dat der in oanrikkemandaasje komt fan ien of mear Frysktalich auteur(s). Dy oanbefelling moat yn april nei de Stichting foar de P.C. Hooft-prijs.
Wy binne tige bliid dat Sietse de Vries, Karen Bies en Pier Boorsma in wurkgroep foarmje dy’t sa’n oanrikkemandaasje tariede sil. Op 6 desimber is de wurkgroep ynstallearre. Hja krije stipe fan in Tresoar-meiwurker.
Ankom jier (2024) wurdt de priis takend foar poëzij. De oanrikkemandaasje dêrfoar is ôfrûne maaitiid al ferstjoerd. Sjoch yn ús foarige ledebulletin en op de reachside foar mear ynfo. Dêr fine jim ek it dokumint dêr’t de wurksumheden fan de wurkgroep c.q. kommisje yn omskreaun binne.
City of Literature (CoL)
Ljouwert is ‘City of Literature’ en sawol de gemeente as de Provinsje stelle jild beskikber om dy mondiale earetitel wier te meitsjen mei in ferskaat oan literêre aktiviteiten. Ien fan dy aktiviteiten is it, fia û.o. de provinsjale deiblêden, breed fersprate healjierliks ferskinende tydskrift ‘Letter’. As bestjoer fan it Skriuwersbûn hawwe wy op 15 desimber oerlis mei de lieding fan CoL. Alle leden krigen ûndertusken in e-mail fan ús mei it fersyk om nei te tinken oer de fraach wat CoL spesifyk foar de Fryske skriuwerij betsjutte kin. De earste reaksjes hawwe wy al binnen. Tankewol! Reaksjes binne fansels noch tige wolkom op ynfo@skriuwersbun.frl
Mear ynfo oer CoL is te finen op www.leeuwardencityofliterature.nl
Gearwurkingsoerienkomst mei Tresoar
Tresoar is foar de Fryske literatuer in tige wichtich ynstitút. De Fryske literatuerbefoardering is ommers spesifyk syn opdracht, neist de taak as literatuer-museum en dokumintaasjesintrum. Meikoarten, op 11 jannewaris, wurdt dêrom de gearwurkingsoerienkomst tusken Bûn en Tresoar ûndertekene. Oer dy oerienkomst kediisden wy op 23 oktober mei Arjen Dijkstra en Marijke de Boer fan Tresoar. It ferslach fan it oerlis op 23 oktober is hjir te finen. De oerienkomst sille wy ek sa gau mooglik publisearje.
Frisistyk
In moai inisjatyf: ‘Frisistyk’, it nije online tydskrift foar de taal- en letterkunde dat te finen op www.frisistyk.nl
De reachside is in spesjale ôfdieling fan it online tydskrift foar Nearlandistyk, en Anne Merkuur fan de RUG is de spil fan de bydragen yn en oer it Frysk.
As bestjoer sille wy de ûntjouwing folgje en wy komme der fêst nochris op werom!
Net foar in apel en in aai!
Fryske skriuwers moatte foar bydragen en foardrachten in ridlike beleanning krije, en net ôfskipe wurde mei in grypstehealstoer. Yn de maaitiid fan 2022 stelden wy nei oerlis mei de leden û.o. de folgjende tekst mei minimale bydragen fêst:
It Skriuwersbûn kin en wol syn leden neat oplizze. Mar wy trune wol oan op solidariteit. By it akseptearjen fan in opdracht of it yngean op in fersyk, rekommandearret it Skriuwersbûn de neifolgjende advystariven as ûndergrins:
Foar reiskosten advisearje wy dêr boppe-op € 0,23 de kilometer.
Foar de leden is dit in oanrikkemandaasje, mar ek foar de media. It Boun lit dit oersjoch ek takomme oan de Omrop, de kranten, de tydskriften mei it fersyk net minder as dizze bedragen te beteljen.
Kollega’s dy’t, bygelyks foar in optreden, minder freegje wolle, advisearje wy mei klam wol altyd minimaal € 100 + reiskosten te freegjen foar in optreden. Kollega’s dy’t mear freegje kinne en doare as wat wy advisearje, moatte dat fansels altyd dwaan.
Pleatslike kulturele organisaasjes kinne meast subsydzje krije fan de gemeente om in skriuw(st)er optrede te litten.
De tariven fan “de Schrijverscentrale” (foarhinne “Schrijvers, School en Samenleving”), lizze al aardich heger as dit minimum Wy rikkemandearje ús leden oan om har as dat kin oan te sluten by de “Schrijverscentrale”.
Fan belang: skriuw(st)ers binne net Btw-plichtich. Sjoch hjirfoar: Vrijstellingen componisten, schrijvers, cartoonisten en journalisten (www.belastingdienst.nl).
Ús fraach oan de leden is no: hawwe jimme hjir wat oan hân? Doare jimme it oan om dizze bedragen of mear te freegjen? Krije jimme dat dan ek?
Lit it ús witte op ynfo@skriuwersbun.frl
Aktuele ledelist
We binne wiis mei in tal nije leden: Tjeerd Schumacher, Gabriëlle Terpstra en Hindirk Schotanus. Wolkom!
In aktuele ledelist mei in yndieling op regio en achternamme is hjir te finen. It wachtwurd dat hjirfoar nedich is, stiet yn de mail dy’t nei alle leden ta stjoerd is.
Oerlis Provinsje
Yn jannewaris hawwe wy in ôfspraak mei de nije deputearre foar it Frysk, Eke Folkerts. Oant no ta hienen wy in pear kear ynformeel kontakt, en deputearre Folkerts hat al by in pear gelegenheden fernimme litte dat hja Frysksinnich is en in lêzer fan Fryske literatuer. Dat is moai en ek bysûnder foar immen yn ’e polityk.
Us ynset is ûnferoare: mear belied en jild fan de Provinsje foar literatuerpromoasje en befoardering fan it skriuwen en lêzen fan Fryske boeken en bondels, yn de foarm fan stipe foar it ferline jier troch ús ûntwikkele plan. En fansels: krekt wat mear struktureel subsydzje foar ús as Bûn, sadat it Skriuwersbûn ek yn ’e takomst funksjoneare kin. Lês op de reachside nochris ús “Needgjalp” en it mear resinte skriuwen oan Eke Folkerts.
Der komt in nije Provinsjale kultuernota oan. Yn de no noch jildende kultuernota fan de Provinsje stiet ien, negative sin oer de Fryske skriuwerij. Fansels moat dat yn ’e nije nota positiver en better!
Wy winske jim allegearre moaie dagen ta en in lokkich nijjier!
Wy hoopje safolle mooglik minsken te sjen op tongersdei 4 jannewaris fan 16.00 oere ôf yn Tresoar
Wa’t noch net al boeken kocht hat yn ‘e Boekewike, hat wat mist… 🙂 Mar, fansels is Sinteklaas – en wa dêr net oan docht, Kryst – altyd in goed momint om wat moaie boeken te keapjen en kado te dwaan! Us leden hawwe de ôfrûne moannen wer bot har bêst dien op moaie útjeften, dus hjir even in listje foar yn ‘e skoech!
Pier Boorsma – De manigeyske twaspjalt (gedichten) (Hispel)
Paul van Dijk – Omke Ûle sjocht stjerren (Afûk)
Elske Kampen – Net fiksearre hûs (gedichten) (Afûk)
Jochem Myjer – De Goargels en it geheim fan ‘e gletsjer (oerset troch Martsje de Jong, Bornmeer)
Carsten René Nielsen – Ienenfjirtich dingen (oerset troch Geart Tigchelaar, Hispel)
George Orwell – Bistespul (oerset troch Ammerins Moss-de Boer, Regaad)
George Orwell – 1984 (oerset troch Ammerins Moss-de Boer, Regaad)
Sipke de Schiffart – Salang as it libben duorret (ferhalen) (Hispel)
Hilda Talsma – De Onniefariant (Elikser)
It Ritme fan RIXT (gedichten) (Louise)
De advyskommisje fan Dichter fan Fryslân bestie dit jier út Sigrid Kingma, ôfswaaiend DfF, Céline Wierda fan Explore the North en ús bestjoerslid Ammerins Moss-de Boer. Tegearre keazen sy foar Arjan Hut as nije Dichter fan Fryslân.
Arjan Hut oer syn beneaming ta Dichter fan Fryslân: “It soe moai wêze as ik yn dizze tiid fan orakels, tsjutters en antwurden in tsjinwicht biede kin, en in romte fertsjinwurdigje dêr’t plak is foar twifel. In slagge gedicht sit op sa’n wize ynmekoar dat elkenien der krekt wat oars yn sjocht. Der is net ién wierheid, ién korrekte betsjutting of ién ynterpretaasje. En fierder: minder wifi, mear poetry!”
