Rosmos & The Blues
LC ropt op om Fryske boeken oan lêzers oan te rieden
De Ljouwerter Krante ropt lêzers op om Fryske boeken oan te rieden. No binne jo fansels de grutste saakkundige fan jo eigen boek, mar fansels meie jo ek in boek fan in kollega-skriuwer oanrikkemedearje.
Understeand artikel stie op 2 maart 2019 yn de Leeuwarder Courant.
Ljouwert wol City of Literature wurde
Op tongersdei 28 febrewaris waard de balâns opmakke oangeande Ljouwert Kulturele Haadstêd. Dêr waard troch Sjoerd Bootsma, artistyk direkteur fan LF2018, bekend makke dat Ljouwert besykje sil de titel fan UNESCO City of Literature yn ‘e macht te slepen: ‘As wy UNESCO City of Literature wurde, jouwe wy de Fryske literatuer in ynternasjonaal poadium.’
Kollum Douwe Kootstra op Ensafh
De kollum dy’t Douwe Kootstra útsprutsen hat op de jûn ‘Polityk moetet Literatuer’ op 14 febrewaris is no te lêzen op de webside fan Frysk literêr tydskrift Ensafh.
Dêr sitte wy dan wer, it espeltsje usual old Frisian cultural suspects, krekt as fjouwer jier lyn, op itselde plak. Wat wie ’t doe in fleurige jûn. Ja, gesellich, mar fierder in winterjûnenochtfoarstelling dy’t yn de resinsjes mei muoite ien stjerke helle. Allegear o sa leaf foar elkoar, doe, dy akteurs, benammen neat sizze, mar boppe al dy optimistise listlûkers – want zetelwinst! zetelwinst! – seach ik skiere wolkjes hingjen mei twa dúdlike teksten, ôfhinklik fan de grutte fan de partij. Earste tekst: ‘Mei ik asjeblyft ek ris meidwaan?’, en, de twadde tekst: ‘Wa komt yn ’e beneaming foar in fjouwerjierrige kick out?’ It is altyd itselde fertoan, want it is ommers koälysjepolityk. Hawar, it formaasjeresultaat sit hjir jûn gesellich by ús.
Lês fierder op Ensafh.
Frysk boekebal
Op sneon 2 maart is de ôftraap fan de Moanne fan it Fryske boek mei Willem Schoorstra. Hy skreau it Fryske boekewikegeskink Rosmos datst de hiele moanne maart kado krigest by oankeap fan € 12,50 oan boeken. Dizze jûn op it programma: fansels de útrikking fan it earste eksimplaar fan it kadoboek Rosmos oan deputearre Sietske Poepjes. Fierder master tattoeëarder Rinto dy’t smoute ferhalen fertelt en muzyk fan de Junkyard Dogs dy’t de spesy tusken de stiennen wei spylje sille. Kom del, it is gratis! Ynrin fan 20.00 oere ôf, start programma om 20.30 oere. Lokaasje: Neushoorn, Ruiterskwartier 41 yn Ljouwert.
De takomst fan ‘e frisistyk yn Nederlân: Sympoasium
It liket net goed te gean mei de frisistyk yn Nederlân. Dy fêststelling foarmet de oanlieding ta it organisearjen fan in kongres oer de takomst fan de frisistyk.
Wa’t de frisistyk – de wittenskiplike stúdzje fan de Fryske taal- en letterkunde – fan no oersjocht en ferliket mei de tastân fan sa’n fjirtich, fyftich jier lyn, sil sjen dat er gâns feroare is. Der wiene doe heechlearen foar it Frysk oan de universiteiten fan Grins, Amsterdam (sawol VU as UvA), Utert en Leien. Foar ûndersyk wie boppedat de Fryske Akademy wichtich.
Mar op dit stuit binne der gjin bysûndere heechleararen Frysk mear en is de frisistyk oan de RUG en UvA ûnderbrocht yn bredere programma’s. It resultaat is dat de universitêre frisistyk yn Nederlân net allinnich sterk ynkrompen is, mar ek dat der in opfolgingsprobleem ûntstien is. By de Fryske Akademy is ûndertusken it aksint ferskood nei skiednis en sosjolingwistyk. Der binne gjin jonge frisisten mear mei in fêste oanstelling op dat ynstitút.
It tal faktydskriften is lytser wurden en it útwikseljen fan ideeën en oparbeidzjen yn projekten tusken Amsterdam, Grins, Ljouwert en Leien mei gjin namme ha. De útwikseling fan dosinten en studinten tusken Grins en Kiel is stilfallen.
Om koart te kriemen, it liket net al te goed te gean mei de frisistyk yn Nederlân. Dy fêststelling foarmet de oanlieding ta it organisearjen fan in kongres oer de takomst fan de frisistyk. Libbet de frisistyk noch of is dy dissipline in ûnbrûkber wurden erfstik út in noch net sa fier ferline? Is der wol plak foar sa’n lyts fak, no’t opliedingen hieltiid mear studinten hawwe moatte om oerlibje te kinnen? En is der (noch) genôch politike wil om de wittenskiplike stúdzje fan de Fryske taal te stypjen?
Trije heechleararen frisistyk, universitêre dosinten en minsken út it fjild sille foar it buordsje. De dei wurdt ôfsletten mei in rûnetafelpetear tusken Geart de Vries (HSL) en in ferskaat fan eksperts waans miening fan grut belang is, lykas beliedsamtners fan de provinsje Fryslân, fertsjinwurdigers fan de Frysktalige mienskip, HBO-dosinten en in taalkundige fan it Meertens Instituut.
Datum, tiid en plak
Freed 29 maart 2019, 10.30-16.00 oere. Plak: Fryske Akademy (seal Sânwâlde
Tagong en opjefte
Meidwaan oan it sympoasium is fergees. Graach yn it foar – foar 25 maart – opjaan fia baly@fryske-akademy.nl (y.f.m. sealkapasiteit en lunsjfoarsjenning)
Mear ynformaasje oer it programma folget ynkoarten.
It sympoasium wurdt organisearre troch de Stifting Freonen fan it Frysk Ynstitút oan de Ryksuniversiteit te Grins (SFFYRUG) yn gearwurking mei de Fryske Akademy.
D.A. Tammingapriis 2019
It bestjoer fan de Stifting FLMD, behearder fan it Tamminga-Piebenga Fûns, kent dit jier wer in D.A. Tammingapriis ta, diskear foar proazadebuten. It is de twadde kear, yn 2014 waard de earste proazadebutepriis útrikt oan Ale S. van Zandbergen foar syn roman Littenser Merke.
Proazadebuten – romans of ferhalebondels – dy’t ferskynd binne tusken 1 jannewaris 2014 en 1 jannewaris 2019 komme foar de priis – €3000 grut – yn oanmerking. In sjuery besteande út Alian Akkermans, Sjoerd Bottema en Jannie van der Kloet beoardielet de rispinge.
Utjouwers of skriuwers dy’t yn boppeneamd tiidrek in debút útbrocht hawwe en gading meitsje wolle, wurdt frege fjouwer eksimplaren te stjoeren oan Stifting FLMD, p.a. Tresoar, y.h.f. Lysbert Bonnema, Bûterhoeke 1, 8911 DH Ljouwert, of postbus 2637 8901 AC Ljouwert.
De priisútrikking sil wêze op freed 21 juny 2019.
Polityk moetet Literatuer
In moanne foardat de provinsjale ferkiezings plakfine grypt It Skriuwersboun de kâns oan om in jûn te organisearjen mei fiif listlûkers om sa mei-inoar yn petear te kommen. Yn it kultuerbelied dat krektlyn ferskynde, is de literatuer behoarlik oan ’e krapperein kommen. Om dy reden wolle wy de politisy de skientme fan ’e literatuer meijaan en harren fergje om dat mei te nimmen yn harren beliedsplannen.
Ommers, wat is de Fryske taal sûnder in bloeiende literatuer?
Op 14 febrewaris ferwolkomje wy jimme om 18:30 oere mei sop en bôle yn Tresoar (Bûterhoeke 1, Ljouwert) en om 19:30 oere set it program útein. Elkenien is wolkom en tagong is fergees. Mei it each op de ketering wol graach opjaan foar 7 febrewaris by bestjoer@skriuwersboun.nl
Programma
- Listlûkers Klaas Kielstra (VVD), Johannes Kramer (FNP), Marijke Roskam (PvdA), Michiel Schrier (SP) en Matthijs Sikkes-van den Berg (GrienLinks)
- Fragen en diskusje mei it publyk (petearlieder Willem Verf)
- Foardrachten fan Elske Kampen en Lida Dykstra
- Kollum fan Douwe Kootstra
- Muzyk fan Rob Faltin en Truus de Vries
- Neisit mei in hapke en in drankje
Jo komme dochs ek op Falentynsdei om jo leafde te betsjûgjen foar de Fryske literatuer?
Sjueryleden Gysbert Japicxpriis beneamd
Grytsje Schaaf, Houkje Rypstra en Atte Jongstra binne troch Deputearre Steaten beneamd as sjuerylid foar de Gysbert Japicxpriis 2019. De priis wurdt fan ’t hjerst yn de Martinitsjerke fan Boalsert útrikt.
De Gysbert Japicxpriis foar Fryske literatuer wurdt troch de provinsje ienris yn de twa jier útrikt. It iene jier foar proaza en de oare kear foar poëzy. Yn 2019 beoardielet de sjuery Fryske proaza út it tiidrek 2015 – 2018. De sjueryleden binne frege as sjuerylid om harren kennis en kunde, elk mei in oar perspektyf. De sjuery bringt in advys út oan Deputearre Steaten oer de winner fan de Gysbert Japicxpriis.
Grytsje Schaaf
Grytsje Schaaf is arsjitekt, dichter en keunstner. Se studearre arsjitektuer yn Delft en wurket as dosint Boukunde by NHL Stenden. Se publisearret geregeld har gedichten en jout foardrachten, wêrby’t se har poëzy gauris kombinearret mei klanklânskippen en performance. De ôfrûne jierren wurke se mei ferskate keunstners, dichters en muzikanten yn it kollektyf Tsjinlûd.
Houkje Rijpstra
Houkje Rijpstra is algemien direkteur fan de Vereniging Circulair Friesland. Boppedat is se lid fan de Ried fan tafersjoch fan de Fryske Akademy en Sport Fryslân. Yn 2004 hat se op de Rijksuniversiteit Groningen de master Fryske taal- en Letterkunde helle. Houkje Rijpstra wie fan 2006 oant 2017 PvdA-wethâlder by de gemeente Tytsjerksteradiel.
Atte Jongstra
Atte Jongstra is in skriuwer en essayist en dêrneist resinsint foar NRC Handelsblad. Jongstra studearre Nederlânsk oan de Universiteit van Amsterdam. Yn 1985 debutearre hy mei De Multatulianen. Foar syn ferhalebondel De psychologie van de zwavel krige hy in 1989 de Geertjan Lubberhuizenprijs. Yn 1998 waard him foar syn essaybundel Familieportret de J. Greshoffprijs takend. Yn 2016 waard him de Constantijn Huygensprijs takend.
