Lêsten ferskynde by útjouwerij Afûk de nije, komise bondel mei ultrakoarte ferhalen fan Nyk de Vries (Noardburgum, 1971): It bêste fan Nyk de Vries, humor út de Wâlden. Nyk de Vries is skriuwer, dichter, muzikant én Dichter fan Fryslân. Yn dizze bondel mei syn bêste ferhalen, foarmje de yllustraasjes fan Willie Darktrousers, yllustrator, trûbadoer, producer en op syn eigen artistike wize filosoof, in prachtige oanfolling.
Mei syn proazagedichten, ultrakoarte absurde ferhalen, treedt De Vries regelmjittich op. By syn performances brûkt hy gauris muzyk en byld. Fan Renger (in filmyske roadnovel, dy’t yn it Nederlânsk en Frysk ferskynd is) en syn proazagedichten makke er in harkspulbewurking foar de VPRO-radio. Foar Omrop Fryslân makke er de radiorubryk ‘De Minút fan Nyk’ dat nominearre waard foar de NL-Awards.
De Fryske dichters Cornelis van der Wal, Elmar Kuiper, Syds Wiersma en Geart Tigchelaar presintearje yn ’e mande mei de Deenske dichters Peter Laugesen, Carsten René Nielsen, Annemette Kure Andersen, Thomas Dalgaard en Mads Mygind op it ynternasjonale literatuerfestival LiteratureXchange yn Aarhus de twatalige blomlêzing Oar hûs / Et andet hus, útjûn troch Hispel.
Yn 2019 hawwe de fjouwer Fryske dichters in wike yn Aarhus west om kollega-dichters te treffen en om op te treden. Dêr is in gearwurking mei de fiif Deenske dichters út fuortkommen. Sa hawwe hja dwaande west om inoar har wurk oer te setten, fjouwer fan elke dichter. Geart Tigchelaar hat de bondel fan foto’s foarsjoen.
‘In oar hûs kin fiele as thúskommen op in oar plak,’ sa stiet yn it foaropwurd fan ’e bondel. En dat is krekt hoe’t de Fryske dichters harren fielden yn de twadde grutste stêd fan Denemarken. En fan dat oare hûs jouwe hja poëtysk blyk yn de twatalige bondel.
Foto: Pieter Postma
Yn juny wurdt de tredde edysje fan it Aarhusiaanske literatuerfestival LiteratureXchange holden. It festival duorret alve dagen lang mei in soad ynternasjonale skriuwers dy’t mei-inoar mear as 180 optredens, masterclasses, lêzings, ensafuorthinne jouwe. De presintaasje fan ’e bondel Oar hûs / Et andet hus is op 16 juny.
Fergees by oankeap fan in boek yn de Fryske Boekewike fan 6 oant en mei 14 maart
Ta gelegenheid fan de Fryske Boekewike hat skriuwster Hilda Talsma it prachtige en aktuele Lockdownleafde skreaun. Hilda Talsma fiert dit jier har 10-jierrich skriuwersjubileum en is frege om it Kadoboek foar de Fryske Boekewike te skriuwen. It Kadoboek wurdt yn de perioade fan 6 oant en mei 14 maart fergees oanbean by de oankeap fan in boek.
Panhuys is de populêrste klup fan Ljouwert. Dat komt foaral troch eigener en DJ Ewald, dy’t de sfear ta grutte hichten wit te bringen. Mar dan komt koroana. It lân leit plat, de klup moat slute en Ewald is syn hâldfêst kwyt. As er syn suster helpt mei de húshâlding, docht bliken dat er dêr tige slach fan hat en al gau bedarret er ek op oare plakken. Wylst er sa goed mooglik syn bêst docht, komt er troch ferskate froulju yn yngewikkelde situaasjes telâne.
It Fryske Boekewikegeskink fan 2021, skreaun troch Hilde Talsma
Hilda Talsma – foto Siska Kroondijk
Hilda Talsma (1971) is in skriuwster mei in flotte pinne, dy’t har spoaren al mear as fertsjinne hat yn de Fryske literatuer. Se begûn mei trije romans oer it doarpke Frisum. Dêrnei skreau se it boek Brekber, oer it bysûndere hynstefamke Sinne. In pear jier letter ferskynden de skûtsjeromans Wyn fan feroaring, Wyn fan de wierheid & Wyn fan de winners. Yn De Onnie’s en it hynstebal komme personaazjes út al dy romans wer werom. Tuskentroch skreau se de jeugdroman Slangen ûnder it bêd.
It nijste boek fan Simen de Jong, ek wol bekend as Simen Oetie, is no útjûn by de Gooibergpers. Yn Lentes Liefdesvrucht, in lang gedicht yn proaza, skriuwt er oer it langjen nei in leafde.
“Mei Lentes Liefdesvrucht” sa fertelt Simen, “ha ik in ‘Litany fan langjen’ skreaun. De tekst komt út eardere skriuwsels fan wol 63000 wurden op sa’n 300 ansichtkaarten, stjoerd nei in as wier betochte mar ûnberikbere leafde. It wurk wurdt as poëtysk proaza lêzen.
“De tekst is in aparte ‘niche’ yn skriuwerslân. De reaksjes fan de lêzers binne tige ferskillend, de ien goait de bondel mei walging nei in pear siden lêzen yn ‘e fierste hoeke, in oar lêst it yn ien hoart út en begjint wer op ‘e nij…
“De dûmny, hjir deunby, lêst eltse jûn de frou in side foar as it notiidse Heechliet, faaks wol hja dan noch mear foarlêzen hawwe, mar sy binne fan utens. De Friezen fine it tefolle ‘oer de top’, dy lykje te nochteren. Sa fûn Annet Huisman fan de Fryske Omrop it net ‘har ding’ en woe útjouwer De Hispel gjin Fryske útjefte. Mar no dus wol in Ingelske oersetting mei it foardiel dat it boek al yn Australië, Frankryk, Ierlân, de Feriene Steaten en Dútslân lêzen wurdt.
“Lykwols is it boek net samar te krijen, de winkels binne ommers sluten. It boek fynt syn wei fan de skriuwer en útjouwer fia fia… en is al oan de tredde printing ta. Dit komt ek troch dat de ynkomsten nei in ‘goed doel’ geane: de PEN-club, har Emergency Fonds dat opkomt foar de skriuwers dy’t ferfolge wurde of yn finzenissen opsluten, jo stypje mei de keap fan it boek dus ek it frije wurd wrâldfier.
“It boek is in kearboek wurden, mei de Ingelske oersetting fan Trevor Scarse: Spring’s Fruits of Love. It wurdt no as in geskikt kado foar Valentijnsdei sjoen...”
Stipe oan de PEN
Mei dit boek kinne jo ek de PEN-club, Poets Essayists Novelists Club, stypje, spesifyk it PEF, it PEN Emergency Fund, festige yn Nederlân. Dit fûns ûndersteunt skriuwers, sjoernalisten en útjouwers dy’t yn gefaarlike sitewaasjes en lannen opereare. Sjoch foar mear ynformaasje: www.penemergencyfund.com.
Minsken dy’t it boek keapje wolle meie sels de priis bepale, it bedrach boppe de kostpriis fan 14 euro wurdt donearre oan it PEN Emergency Fund.
Kinst it boek bestelle by de Gooibergpers yn Bussum of by Simen de Jong: simendejong@gmail.com.
Dizze moanne giet de sânde edysje fan Lês no fan start. Tialda Hoogeveen hat dizze kear it boek skreaun dat brûkt wurdt foar dit lêsbefoarderingsprojekt foar de middelbere skoallen.
Wurden fan Timo
Wurden fan Timo is it Fryske debút fan Tialda Hoogeveen dy’t earder Nederlânske boeken as De geur van hooi en Oerstoer skreau. It boek is it yntinse ferhaal fan Nanne, in gewoane tiener dy’t yn in ûngewoane situaasje bedarret as har broer stjert troch in ferkearsûngelok. It is krekt yn it jier dat Nanne vmbo-eksamen dwaan moat, in oplieding kieze moat, wylst se gjin idee hat wat se wurde wol of wurde kin en ek nochris foar it earst fan har libben fereale is, fansels op in ûnberikbere jonge. In boek oer rou, freonskip en ferbining troch muzyk. Omdat muzyk sa’n belangryk ûnderdiel is yn it ferhaal, is der soundtrack makke by it boek. It liet ‘In your light’ fan Jon Allen, is troch Jelle Bangma oerset nei ‘Yn dyn ljocht’ en ynsongen troch Lotte Broersma dy’t troch har heit Sytse Broersma begelaat wurdt op gitaar.
LêsNo
LêsNo is in lêsbefoarderingsprojekt foar jongerein yn de ûnderbou fan it fuortset ûnderwiis. It projekt is op inisjatyf fan it Platfoarm Lêsbefoardering Frysk ta stân kaam yn 2015. Afûk, Cedin, Fers en Stichting Lezen wurkje mei LêsNo gear mei as doel om de lêswille by de jonge doelgroep te fergrutsjen. Om dat doel te berikken wurdt socht nei in oansprekkend boek yn kombinaasje mei oare media, sa as in dramasearje, in vlog of in game. It tal dielnimmers oan LêsNo is groeid fan 1.896 learlingen en 13 skoallen yn 2015 oant 3200 learlingen en 29 skoallen yn 2020. Wurden fan Timo is yn in rekordoantal oanfrege troch de skoallen, sa’n 4000 learlingen sille it boek lêze.
Mear witte
Mear ynfo en de opsje om it earste haadstik te lêzen fynst hjir: lesno.nl/wurden-fan-timo-2021. It boek is te keap yn de losse ferkeap fia de Afûk.
Op 14 jannewaris ferskynt by útjouwerij Bornmeer Beppe Xenia, de nijste roman fan Hein Jaap Hilarides.
Xenia is grutbrocht yn de Drava-delte fan Slovenië. Dêr treft se Freek Wassenaar, in boeresoan út It Bilt. Freek en Xenia wurde fereale en sette har nei wenjen yn Fryslân.
Se trouwe yn 1933, it jier dat Hitler oan de macht komt yn Dútslân. Yn it begjin fan de Twadde Wrâldoarloch rint Xenia in âlde leafde tsjin it liif. Dietrich Kleeblatt wurket yn Nederlân foar de SD. De moeting mei Dietrich sil it libben fan Xenia en Freek bot yn ûnstjoer bringe.
Hein Jaap Hilarides publisearre earder De trekker fan Troje, diel 3 fan in romansyklus oer de Biltske Wassenaars. Dit boek, Beppe Xenia, is diel 2 fan dy syklus. Diel 1 sil noch skreaun wurde.
Hein Jaap Hilarides (1969) is skriuwer en muzikant.
Fedde sit yn groep fiif. Hy hat it dêr wol nei ’t sin, op ien ding nei: hy kin noch net lêze. Kín er it net of wól er it net? Fedde fynt lêzen stom, en boeken hielendal! Op in dei sjocht er by syn nuvere buorman Jan in hiel âld boek lizzen. In boek mei inslot derop. As Fedde it besjen sil, komt buorman krekt yn ’e keamer en ropt dat er noait wer oan dat boek komme mei. Dat boek is ferbean! En krekt dát boek wol Fedde lêze. Mar wêr soe it kaike wêze?
Op itselde momint slacht de doar ticht en heart er Feyza roppen. ‘Fedde! Doe die deur open!’ Se bûnzet op ’e doar.Fedde hat allinnich each foar it boek dat út himsels iepenfalt. It boek begjint o sa te skodzjen en te triljen. Hy moat it mei beide hannen beethâlde om it net glippe te litten. ‘Fedde, zeg wat! Wat gebeurt daar allemaal?’Mar Fedde kin gjin antwurd jaan. It is as sûcht it boek him op, as in ûnbidich grutte stofsûger. Hy wurdt der bang fan en pipet: ‘Help, Feyza, help!’
Yn de simmer fan 1881 krige de jonge Piter Jelles Troelstra ferkearing mei de boeredochter Fokje Frânses Pasma fan Westermar. Doe’t er studint waard yn Grins, moast dat oer wêze neffens de famylje Troelstra.
Yn njoggentjin fersen fan Piter Jelles fynt men dêrfan de delslach. De fersen foar Fokje beskriuwe syn jongfeinte lok en lijen. ‘De leafde foel as simmerrein m’yn ’t hert,’ skriuwt er. De opgong, de twifel, de hope op better as de ferkearing in jier tusken heakjes set wurdt, de ferstille wanhoop en mankelikens komme allegear werom yn dizze syklus.
Bertus Mulder (It Hearrenfean, 1949) studearre arbeidssosjology, wie dosint sosjale skiednis en promovearre yn 1991 oan de Ryksuniversiteit Grins. Hy is auteur fan de boeken De jonge Piter Jelles, Jaap Nieuwenhuize ─ Onstuimig en onvervaard en De nazi’s te slim af zijn.
Passys is in boek oer in libben yn leafde en literatuer. In boek dat út syn aard wei ‘autofiksjoneel’ wêze moast. Mar tagelyk hat Josse de Haan dy autobiografyske ynvestearring finaal ûnderút helle, troch in rûts oan perspektiven op dat libben te yntrodusearjen. Sa ûntstiet yn de roman in rige fan libbens, soms elkoar oerlaapjend, mar altyd optekene fanút in oar momint yn de tiid en fanút ûnderskate personaazjes: Jany – Nannie, Nannes, Nanne, Nanning en Nans. Om dit literêre spul kompleet te meitsjen, wurdt boppedat yn elk haadstik op dy libbens reflektearre oan de hân fan fragminten út romans fan foaral Frânske skriuwers. ‘Myn libben is literatuer en literatuer is myn libben.’ (Josse de Haan) Josse de Haan (1941) krige yn 2007 de Gysbert Japicxpriis foar syn wichtige bydrage oan de fernijing fan de Fryske literatuer, benammen as romanskriuwer fan Piksjitten op snyp en de trije dêrop folgjende romans, en foar al syn krewearjen foar de ‘oare literatuer’ as essayist en as útjouwer. Ek syn foarige roman Frou mei mandoline op sofa waard yn 2015 nominearre foar de Gysbert Japicxpriis.
Elmar Kuiper syn poëzy is yn dizze nije bondel kealer, direkter, konfrontearjender as earder. Hy lit him sels mear sjen en it giet dêrby fan notearring sûnder poespas nei meislepende lyryk.
It lânskip, de wrâld dêr’t er yn opgroeid is, is sels ûnderwerp mar tsjinnet foaral ek ta tematyske ferbylding. Yn it gedicht Mem Ganges lit Kuiper dêrneist sjen dat er yndrukken opdien nei in reis nei Yndia, likegoed op ynkringende wize wit te brûken.
Wy brûke op ús webside cookies om jo in goed wurkjende webside oanbiede te kinnen, en jo foarkarren te ûnthâlden foar in folgjende besite. As jo op ‘Ja’ klikke, akseptearje jo it brûken fan ALLE cookies.
Wy brûke op ús webside cookies om jo in goed wurkjende webside oanbiede te kinnen. De essensjele cookies wurde troch jo browser op jo kompjûter opslein omt se nedich binne foar it funksjonearjen fan de webside. Wy brûke ek cookies fan tredden foar it analysearjen fan besites oan ús webside. Dizze cookies wurde allinnich opslein yn jo browser as jo dêr tastimming foar jouwe. Jo kinne dizze cookies ek útskakelje. De webside kin dan wol wat oars wurkje of reagearre.
Essinsjele cookies binne needsaaklik om de webside goed funksjonearje te litten. Dizze kategory befettet allinne cookies dy’t de basisfunksjes en feiligenskomponinten fan de webside funksjonearje litte. Dizze cookies bewarje gjin inkelde persoanlike ynformaasje.
Alle cookies dy’t net strikt needsaaklik binne om de webside funksjonearje te litten en dy’t spesifyk brûkt wurde om persoanlike data fan brûkers te sammeljen lykas analytics, advertinsjes en oare yntegrearre komponinten wurde beskôge as net-needsaaklike cookies. It is ferplicht om tasizzing fan de brûker te krijen foardat dizze cookies yn wurking set wurde op de webside.
