
Nijjierswinsk

Wolle jo as skriuwer op in unike lokaasje ynspiraasje opdwaan of lekker rêstich oan jo boek wurkje of wolle jo in boekpresintaasje jaan, dan kinne jo ús fûgelhutte ‘De Havik’ hiere. Dy leit midden yn it prachtige kûlizelânskip yn ’e Fryske Wâlden, dat him benammen karakterisearret troch bosken en houtwâlen, heidefjildsjes en gerslannen, moeras en beekjes.
Yn septimber 2017 binne wy úteinsetten mei it realisearjen fan ús winsk: it sels ûntwerpen en bouwen fan ús eigen fûgelhutte, op ús eigen terrein. Yn novimber 2018 is it oplevere en mei it einrisseltaat der wêze! Natoerleafhawwers en fotografen kinne by ús fûgels yn harren eigen natoerlike omjouwing bewûnderje en fotografearje, om’t de hutte foarsjoen is fan spegelglês.
De hutte is 6×8 meter en is yngroeven, foar de hutte leit in ûndjippe fiver fan 4,5×26 meter, dêr’t fûgels drinke en in bad nimme kinne. De fûgelhutte is gaadlik foar op syn heechst 6 persoanen en wurdt ferwaarme troch in houtkachel. Ut de hutte wei sjogge jo oer de beammen en strûken dy’t yn septimber 2017 oanplante binne. Yn ’e midden stiet in grutte tafel mei 6 ferstelbere stuollen. Boppedat is der in keuken oanwêzich mei waarm en kâld wetter. Jo kinne fergees gebrûk meitsje fan kofje en tee. Yn gefal fan need is der in ekohúske oanwêzich. Fierders binne der genôch stroompunten om akku’s op te laden.
Ek as jo minder mobyl binne, kinne jo by ús terjochte. De hutte is rom opsetten, sadat jo maklik yn de hutte rûndraaie kinne, teffens is it paad fan it parkearplak ôf nei de hutte ta folslein befluorre.
De hierpriis is € 50,- deis, likefolle it tal persoanen en is basearre op in hiele dei, de hutte hiere foar ien deidiel is net mooglik.
Oanbieding: Jo kinne de fûgelhutte ek reservearje yn kombinaasje mei ús fakânsjewente ‘De Wielewaal’, dy stiet ek op ús terrein. Sjoch op www.vakantiewoningwielewaal.nl foar mear ynformaasje. As jo de fakânsjewente hiere foar 4 wiken oanslutend dan betelje jo € 800 foar all-in en dan hoege jo foar de fûgelhutte neat te beteljen. Jo kinne dan fan moarns ier oant jûns let dêr gebrûk fan meitsje. De wenning is fan april 2019 ôf beskikber. Mochten jo dêr gebrûk fan meitsje wolle, dan rikkemedearje wy jo oan om fluch te reagearjen, want yn ’e simmermoannen is de fakânsjewente gau folboekt. Dus wifkje net en sjoch wat dizze unike lokaasje jo biedt!
Freegje nei de mooglikheden fia ús mail: sijevdv@hotmail.com of skilje: 0511-472874.
Mei freonlike groet,
Sije en Hillie van der Veen
Kûkhernewei 28
9257 RT Noardburgum
Mei fernuvering hawwe de leden fan It Skriuwersboun yn it útfieringsprogramma Kultuer oan ’e Kime fan de provinsje Fryslân de plannen foar de weroriïntaasje fan de kulturele ynfrastruktuer lêzen. Wy binne ferbjustere hoe’t yn dat beliedsstik it Fryske kulturele fjild redusearre wurdt ta de twa grutste publykslûkers: popmuzyk en toaniel.
Yn it op ’e titel nei Nederlânsktalige stik lêze wy faak dat de ‘talichheid’ en de ‘meartaligens’ fan de kultuer yn Fryslân in sterk punt wêze soe. Yndied. Mar wy meitsje ús grutte soargen, omdat dy moaie wurden oer ‘talichheid’ net eksplisyt ferbûn wurde oan it skreaune Frysk, net ferbûn oan literatuer yn it Frysk, en ek net oan de ‘makers’ dy’t har spesjalisearje yn it skriuwen yn it Frysk. De skriuwers, de dichters, de oersetters wurde nammentlik nearne neamd yn de nije beliedsnotysje.
Dêrom oppenearje wy ús no. It Skriuwersboun hat fûnemintele beswieren tsjin de teneur yn Kultuer oan ’e Kime , dat kultuer yn Fryslân ûndergeskikt makket oan ekonomyske doelen. Keunst en kultuer wurdt benammen delset as in middel ta it fuortsterkjen fan fêstigingsklimaat en toerisme. Dat bedriget de autonomy fan de keunst en liedt neffens ús ek ta in ynhâldlike útholling. Wy ferwachtsje hieltyd mear keunst dy’t mei in toeristyske blik, oerflakkich en stereotyp, nei Fryslân en de Fryske mienskip sjocht.
Foar echte kulturele ynnovaasje hjir yn Fryslân is kennis nedich, net allinnich in ‘ferhaal’, mar djipper geande kennis fan de eigensinnige Fryske kontekst en ús Fryske talen, ek op wittenskiplik nivo. De literatuer en ús skreaune erfgoed binne by útstek it fehikel fan dy kennis.
As it giet om it plak fan de Fryske taal yn de kulturele ynfrastruktuer, is it saneamde Frysk Bidbook oer meartaligens in teloarstelling. Dat Bidbook is net folle mear as in reklamefolder oer de aktiviteiten fan Lân fan Taal yn 2018. Der is in oanfoljend beliedsstik nedich dat folle breder en djipper yngiet op it Frysk yn it provinsjale kultuerbelied. Literatuer yn it Frysk is ommers it anker fan it Frysk as kultuertaal. Ek foar bygelyks heechweardich lokaasjeteater yn it Frysk binne mear ferbinings mei de literatuer essinsjeel.
Wy freegje provinsjale steaten dan ek mei klam om derop oan te stean dat Fryske literatuer in folweardich plak krijt en hâldt yn de kulturele ynfrastruktuer, mei in koarte- én in langetermynfizy, oangeande sawol it meitsjen as it hoedzjen fan dit erfgoed, sa wichtich foar it behâld fan de kultuer, want mei ynfrastruktuer binne wy der net.
Yn in aparte notysje oer it provinsjale literatuerbelied – dy’t de skriuwers net weimoffelet ûnder ‘taalbefoardering’ – freegje wy omtinken foar it ferline en in blik dy’t breder is as allinnich subsydzjebetingsten en oer de kime rikt. Wy ha ferlet fan in better skriuwklimaat, goede marketing fan Fryske boeken en yn it ferlingde fan LF2018 romte foar ynternasjonale útwikseling fan Fryske skriuwers en foar mear oersettings út it Frysk wei nei oare talen en oarsom. Pas dan komt der perspektyf.
It Skriuwersboun sprekt de hope út dat provinsjale steaten dizze oanbefellings oernimme en sa it plak fan de literatuer yn it Fryske kulturele fjild better boargje. Better let as net.
ANDRE LOOIJENGA
TRYNTSJE VAN DER VEER
Algemien bestjoerslid en foarsitter fan It Skriuwersboun
Ynstjoerd stik is publisearre yn de Ljouwerter Krante op 20-12-2018
Fan 14 desimber 2018 o/m 2 febrewaris 2019 organisearret Lân fan taal yn gearwurking mei kultureel tydskrift ‘de Moanne’ en BWH-ontwerpers in Marboei-eksposysje yn besikerssintrum Obe.
In Marboei is in ankere boei op it wetter dêr’t boatsjes frij oanlizze kinne. Yn totaal skreaunen trettjin dichters út Nederlân en Flaanderen in gedicht op it Fryske wettter, keppele oan ien fan de Fryske Marboeien.
Op dizze eksposysje binne alle Marboei-gedichten mei-inoar te lêzen en te hearren yn it besikerssintrum Obe yn Ljouwert. De gedichten fan Ellen Deckwitz, Eeltsje Hettinga, Arjan Hut, Maarten Inghels, Elske Kampen, Jaap Krol, Elmar Kuiper, Erik Lindner, Joost Oomen, Jacobus Smink, Saskia Stehouwer, Marjoleine de Vos en Syds Wiersma wurde eksposearre yn harren oarspronklike taal en yn in Ingelske oersetting.
De oersettingen binne makke troch David Colmer, David McKay, Michele Hutchison, Joel Thomas Katz, Robert Perry en Saskia Stehouwer. Mei tank oan Elske Schotanus, dy’t de Fryske gedichten nei it Nederlânsk oersetten hat.
Neist de eksposysje fan de Marboei-gedichten, binne ek de foto’s dy’t fotograaf Remco de Vries makke fan it Marboei-projekt te sjen yn de eksposysjeromte fan Obe. De eksposysje is alle dagen tagonklik foar publyk fan 11.00 – 17.00 oere.
Poëtyske ankerplakken op it Fryske wetter
De Marboeien lizze op bysûndere plakken yn it Fryske wetter. Foar dichters in boarne fan ynspiraasje. Sa makke dichteres Ellen Deckwitz foar it earst yn har libben in boattochtsje, seach Elmar Kuiper nei it ferline op de Swarte Brekken, ferruile Maarten Inghels foar ien dei de Antwerpske binnenstêd foar de Alde Feanen en gie Jaap Krol nochal op en del op de Sleattemer Mar.
Annet Bouma fan Surhuzum hat de 76e edysje fan FeRstival wûn, de Fryske foardrachtswedstriid foar learlingen út it fuortset ûnderwiis. Yn it Posthuis Theater op It Hearrenfean makke se mei har foardracht fan it gedicht ‘Dyn namme’ fan Tsjitske Sijtsma de measte yndruk op de sjuery. “Annet hat ús in skilderij sjenlitten. Se libbe har fantastysk yn en hie in prachtige mimyk”, sei sjueryfoarsitter Romkje Bosma.
Yn de kategory ‘Trochsetters’, foar twadde- en treddeklassers, wie it earste plak foar Elise Westerhof fan Eastermar. Sy die dat mei it gedicht ‘Israël’ fan Jelle Bangma. By de ‘Starters’, foar earsteklassers, droech Mare de Jong fan Akkrum it moaiste foar, mei it fers ‘De earste kear’ fan Ciska Noordmans. Der diene 33 dielnimmers oan de finale mei, op de foarkrigen kamen yn totaal 110 dielnimmers ôf.
Jongerein en Fryske poëzij
FeRstival waard yn 1942 troch de Fryske Underwiisrie ynsteld. Doel wie om de belangstelling te befoarderjen foar poëzy, en dan benammen foar de Fryske. Boppedat fûnen de inisjators it wichtich dat learlingen ûnderfûnen hoe’t it is om op in poadium te stean. Yn al dy jierren hawwe hiel wat pubers meidien dy’t it letter makke hawwe op de planken. Tink oan Rients Gratama, Nynke Laverman, Tet Rozendal en Theun Plantinga.
Alle winners op in rychje
Starters (earsteklassers)
1. Mare de Jong – Akkrum – Beyers Naudé Ljouwert
2. Ineke Reitsma – Easterwierrum – Sevenwolden Grou
3. Anda Braam – Balk – Bogerman Balk
Trochsetters (twadde- en treddeklassers)
1. Elise Westerhof – Eastermar – Liudger Burgum
2. Hannah Marije Vlieg – Ljouwert – Beyers Naudé Ljouwert
3. Sanne de Heer – Mantgum – RSG Magister Alvinus Snits
Toppers (fjirdeklassers en heger)
1. Annet Bouma – Surhuzum – Lauwerscollege Bûtenpost
2. Benthe de Jong – Akkrum – Beyers Naudé Ljouwert
3. Sanne Hoeksma – Twizelerheide – HAVOtop Burgum
Yn novimber hawwe op ferskate plakken de heale finales plakfûn fan ‘e jierlikse foardrachtskriich foar bern. De spannende finale sil plakfine op 15 desimber yn It Posthuis yn It Hearrenfean. De doarren geane om 13:30 oere iepen.
Yn De parallaks, dy’t in simmerhealjier tusken Ljouwert en It Amelân beslacht, komme trije froulike haadpersoanen oan it wurd: Famk dy’t tritich wurdt, Lokke dy’t fyftich en Wyb dy’t santich wurdt.
Alle trije identifisearje se harsels as lesbysk, mar troch it ferskil yn leeftiid is it perspektyf hiel oars. De libbens fan ‘e froulju rinne soms mei-inoar op, mar úteinlik folgje se alle trije har eigen wei.
De parallaks is de earste roman fan Janneke Spoelstra (Hijum 1962). De skriuwster, dy’t wennet yn Alde Leie, publisearre twa dichtbondels: Goeie is it wachtwurd (Utjouwerij Frysk en Frij 2004) en Langst fan ‘e dagen (Friese Pers Boekerij 2011). In treddenien, Wij yn ‘e draaimûne, ferskynde tagelyk mei dizze roman.
Yn 2008 publisearre Spoelstra, yn it ramt fan it projekt Fryske Modernen, de ferhalebondel In Jikse-libben, dy’t as ien fan ‘e tsien Fryske boeken yn 2013 op de Frankfurter Buchmesse ûnder de oandacht brocht waard. Se sette de ferhalebondel sels oer nei it Nederlânsk. Under de titel Wat ze dan dacht ferskynde dy oersetting yn 2013 by Utjouwerij Elikser.
Laurence Alma Tadema waard yn 1865 yn Brussel berne as âldste dochter fan de Frânske Marie Dumoulin en de Fryske skilder Lourens Alma-Tadema.
Laurence skriuwt fan jongs ôf oan en koesteret har oanlis op in protte mêden. Har wurk bestiet út gedichten, romans, toanielstikken, oersettingen en pamfletten. Krekt as har heit wurdt se in wrâldboarger, in kosmopolyt troch opfieding en brede ynteresse.
Oars as by de yn it algemien sinnige ferbylding fan har heit – wolkeleas en freugdefol lardearre mei optimisme – treffe we by Laurence meastentiids in djippergeande wanhoop en ekstaze oan. Lourens ferbyldet mei syn pinsiel in fiere wrâld en bringt in ryk ferline ta libben. Laurence is yn har skriuwen yn petear mei har inerlik.
Sybren joech him oer oan it feest fan it yrrasjonele sûnder ien remming te fielen. Meidwaan ûnderstelde frijwilligens, dêr wie lykwols gjin sprake fan, mar dat joech no neat. Hy gong op yn it momint en liet him meitôgje troch it fjoer fan de ûnberonge groepsdrift. De ober hie besocht harren del te bêdzjen. Doe’t Richie in klap fan him krige waarden de soasjeteitsleden sels lilk en soene sy de ober te nei. De praeses fan de Kroechkommisje wie der lokkigernôch foar sprongen. Sybren liet de skurvens no oer him komme. Der siet eat ferskriklik mis. Hy hie syn eigen yndividualiteit oerjûn en him oerlevere oan de machten fan de groep. It wie net te miskennen dat Anjelique der prachtich útseach, syn jierklubmaten soene him dêr ek op wurdearje. Mar dy wurdearring woe er net. De twifel begûn stadichoan op te lossen.
Dates binne maklik te skoaren yn it studintelibben, mar froulju binne komplisearre. Se sizze net altyd wat se tinke en ferwachtsje fan alles fan Sybren mar se sizze net dúdlik wat. Hy siket in balâns tusken frijheid en ferbining en stelt himsels dêrby essinsjele fragen oer doel en wearde fan syn libben.
De fyfte roman fan Sjieuwe Borger lit de ûntjouwing fan Sybren sjen tsjin de eftergrûn fan it studintebestean yn de stêd en op it plattelân.
Utjouwer: Elikser