De Fryske Boekewike is fansels in prachtich momint om ris om te strunen yn ‘e boekhannel, want je krije der gewoan gratis en foar neat noch in prachtich boek by dizze wike: De oarloch fan Jan Snip troch Ferdinand de Jong!

Oktober wie in drokke moanne, mei prachtich nei, bewurke en oerset wurk fan leden. Te begjinnen mei Utsicht, in gedichte- en ferhalebondel fan Aggie van der Meer, ynklusyf CD en foto’s. In bondel yn wurd, muzyk en byld, oer it Fryske lân, de minsken, de taal en kultuer, oer alledeiske en net-alledeiske saken. In soad fan dizze teksten, lykas ‘Wachtsje’, ‘It lân fan no’ en ‘Ôfskie’ binne troch Hoite Pruiksma ta komposysje makke, yn ferskillende muzikale settings, en
op CD set. Taheakke binne foto’s fan Foppe Schut; bylden fan wiidsheid en romte fan it Fryske lân. Utjûn troch Noordboek.  

It 25e boek fan Durk van der Ploeg is In fauna fan ingels. De haadpersoan yn dizze jubileum-roman fan Durk van der Ploeg, syn fiifentweintichste, is in kroanysk psychiatrysk pasjint dy’t yn ’e rin fan syn libben ferskillende kearen yn kliniken en ggz-ynstellings opnommen wurde moast.
Sânenfjirtich jier nei de earste opname wennet er allinne yn it hûs fan syn âldelju. Omdat er oars net ien hat om mei te praten en om te witten wa’t er is fertelt er himsels syn libbensferhaal dat giet oer syn ferbliuw yn ferskillende ynrjochtings, oer syn psychoazen, eangsten, efterfolgingswaan en de labels dy’t him yn ’e rin fan ’e jierren opplakt binne. Utjûn troch Het Nieuwe Kanaal.

Yn Pionier foar it Frysk beskriuwt Liuwe H. Westra har libben yn de mienskip fan famylje, skoalle en universiteit, fan frisistyk en Fryske beweging. Hy besiket in antwurd te jaan op de fraach hoe’t Tony Feitsma sa’n fûleindich strider foar it Frysk wurde koe. Mar ek: wêrom wie se altiten sa ferskriklike kritysk? Wêrom koene jo it fuort net goed genôch dwaan yn har eagen? Liuwe Westra hat hast tûzen doazen persoanlik argyf trochsneupt en hy hat praten mei in mannichte minsken dy’t Tony Feitsma goed kend hawwe. It risseltaat is in yngeand byld fan in markante en striidbere frou. Utjûn troch en te keap by de Afûk.

Yn oktober kaam ek de langferwachte omstavering út fan De reade bwarre, fan Trinus Riemersma. De Reade Bwarre is in ferhaal mei mear lagen: in meinimmende roman oer de ‘Modderklauwers’; in histoarysk relaas oer Ferwert yn de tritiger jierren; in egodokumint én in essaybundel mei de skriuwer syn fyzje op godstsjinst, literatuer, it Fryske plattelân yn de krisis- en oarlochsjierren en it Frysk nasjonalisme. En boppe-al is it in stânbyld foar syn heit, in monumint foar in man dy’t foaral in goede heit wêze woe. De Reade Bwarre wurdt sa stadichoan algemien sjoen as dé moderne klassiker fan de Fryske literatuer. Om it boek beskikber te meitsjen foar in breder publyk is it no troch skriuwster Jetske Bilker omstavere yn Standertfrysk en útjûn as De reade boarre. Mei syn romte foar farianten jout dat noch genôch mooglikheden om rjocht te dwaan oan de rykdom fan Riemersma syn taaleigen. Utjûn troch Wijdemeer.

Twa oersettingen ek dizze moanne. Ien fan in nij boek en ien fan in klassiker: earst De lêste oerstek, fan Brian McGilloway, oersetten troch Ammerins Moss-de Boer. McGilloway is skriuwer fan misdieromans en hat ynternasjonaal al meardere prizen wûn foar syn wurk. Hy wie noch net yn in Nederlânsk oersetten, dus dizze Fryske oersetting is wat dat oanbelanget ek unyk! De trije haadpersoanen, Tony, Hugh en Karen, tochten dat se inoar tritich jier foar it lêst sjoen hienen. In heal libben is foarby gien en oantinkens binne begroeven en fuortstoppe. Mar wannear’t harren frege wurdt dochs wer gear te wurkjen – om geasten te beïerdzjen en de takomst feilich te stellen – hawwe sy allegearre in eigen reden om mei te dwaan. Op de oerstek fan Noard-Ierlân nei Skotlân komt it ferline op in pynlike wize wer boppe – en sommige saken kinne dan net efterlitten wurde. Yn De lêste oerstek binne oantinkens ûnbetrouber, is de wierheid unwis en rûzich, en foarmet it geweld fan de Troubles wer in gefaar foar it hjir en no. Utjûn troch Elikser.

En als lêste, krekt ek ôfrûne wykein presintearre, noch Hear fan ‘e miggen, de oersetting troch Geart Tigchelaar fan de klassiker út 1954 fan William Golding, Lord of The Flies. Oft it boek no in realistysk young adult-boek is of net, it bliuwt hoe dan ek in spannend en nijsgjirrich ferhaal. Op in ûnbewenne eilân yn de Stille Oseaan stoart in fleantúch del. Oars net as in groep skoaljonges oerlibje it. Sûnder folwoeksenen moatte hja it sjen te roaien en it docht dan al gau bliken dat it fernislaachje fan ’e beskaving tin is. Utjûn troch Hispel en te keap fia de Afûk.

Der sitte alwer in pear prachtige boeken oan te kommen, dus kom jou werris hjir del. Mar earst: nei de boekhannel!

Abe ferhuzet nei in hûs mei in grutte tún. As der in famke foar it stek stiet krûpt er gau ûnder in strúk. Mar al gau fernimt er dat er dêr net allinne is… in brún bultsje mei in swiere bromstim en wapperjende hantsjes komt yn beweging. Wat is dat dochs?! En wat wol it famke fan him?

Tialda Hoogeveen waard berne yn Haskerdiken yn in hûs mei in grutte tún, midden tusken de greiden. Se hat har wurk makke fan har leafde foar ferhalen en de natoer.  De prachtige illustraasjes binne fan Yke Reeder. Dizze tiidleaze oade oan de fantasy is fan no ôf te krijen fia de Afuk.

Dizze simmer is der wer in prachtige rispinge oan Fryske boeken fan ús leden. Der sit fêst wat tusken om mei te nimmen nei it strân, yn in fleantúch of de trein, of om gewoan thús yn de hingelmatte te lêzen! Foar jong en âld is der wer fan alles te lêzen! Binne wy guon fergetten? Jou it dan oan ús troch!

 De heit – Jan Schokker

It sânde boek yn in rige flotte en fermaaklike plysjeromans fan Jan Schokker mei Ale Alema yn de haadrol.

Ald-resjersjeur Ale Alema is twa moanne mei pensjoen en kin mar net wenne oan syn tefolle oan lege tiid. En dan bellet Maart. Beke Maart den Backer is in freondinne fan Ale syn ferstoarne frou Els en in krûdfet fol tsjinstellingen. ‘It Mystearje Maart’ sei syn Els altyd. Fiifentritich jier lyn liet se har man en beide bern samar efter doe’t se nei Austraalje ôfsette.
Wêrom is Maart werom en wat wol se fan Ale? Maart komt mei in roukaart oansetten. De datum stiet al fêst: 16 septimber. It hellet it o sa rêstich libben fan Ale fan de iene op ’e oare dei folslein oer de kop.

Mear ynformaasje: https://www.elikser.nl/de-heit.htm

Sipke op it keatsfjild – Lida Dykstra

It jierlikse famyljekeatsen is yn folle gong. Sipke sjocht fol spanning ta hoe’t it partoer fan pake Pipermûs it opnimt tsjin de iikhoarns. Oant ynienen muoike Aaf it ankel ferkloft, en net fierder spylje kin. Pake ropt Sipke it fjild yn. Mar ús lytse pipermûs hat noch noait keatst! Kin er de wedstriid rêde?

It boekje is in moaie yntroduksje fan it keatsen, en de termen wurde dúdlik útlein.
Wer in moai twatalich Gouden Boekje út de rige oer de mûs Sipke, om foar of tegearre te lêzen, en wer in boppeslach fan Lida Dykstra: https://websjop.afuk.frl/frl/winkel/sipke-op-het-kaatsveld-sipke-op-it-keatsfjild/

In frjemde fûgel – Elmar Kuiper

Elmar Kuiper hat al in grut tal poëzybondels publisearre, seis yn it Frysk en twa yn it Nederlânsk. Mei dizze ferhalebondel manifestearret er him no ek as proazaskriuwer.

De sân manlju yn In frjemde fûgel binne frjemde einen yn it bit. Se libje oan de râne fan de maatskippij en binne gek, maniakaal, obsessyf, ferlegen, monomaan of autistysk. Benammen op it męd fan yntimiteit en relaasjes keallet it swier mei harren. De skriuwer sit de personaazjes ticht op ‘e hűd en lit de lęzer omdoarmje yn harren geast.

Ynformaasje by de útjouwer: https://hispel.nl/elmarkuiperinfrjemdefugel.html

Nei it mystearje – Willem Tjerkstra

Nei it Mystearje is it sânentweintichste boek yn de rige fan In Fryske Odyssee. Dêryn is it libbensferhaal fan Bouke Blomhof opnommen, boer oan de Fluezen by It Heidenskip. Dit ferhaal is in ûnderdiel fan tal fan oare ferhalen, libbensbeskriuwings, mytyske teksten, novellen en romans, dy’t allegear in relaasje hawwe mei it libben fan de haadpersoan. De grutte roman oer de Blomhofs is de reade trie dy’t troch it gehiel rint. Mei it Mystearje, dêr is In Fryske Odyssee mei begûn. Nei it Mystearje, dêr einiget de searje mei. Yn dit lêste boek komme de triedden dy’t troch de hiele rige rinne, byinoar. 

Mear is hjir te lêzen: https://uitgeverijaspekt.nl/boek/nei-it-mystearje-2/

In running gag om te gûlen – Sipke de Schiffart

Sipke syn earste gedichtebondel wie Oan dy tinke (leafdesgedichten dy’t it bestean wat lichter meitsje). De bondel waard nominearre foar de Piter Jellespriis. Yn dizze twadde spylje leafde en erotyk wer in grutte rol, mar komme ek gâns oare minslike saken oan ‘e oarder, dêr ‘t de dichter sawol mei synisme as kompassy syn ljocht oer skine lit.

De bondel is hjir te bestellen: https://websjop.afuk.frl/frl/winkel/in-running-gag-om-te-gulen/